Όλυμπος: Ο χαλβάς συνώνυμο με την νεότερη ιστορία

Ας μη βλέπουμε τα πάντα από την πλευρά του θύματος, κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις. Θα πει κάποιος πως εμείς δεν διαχειριστήκαμε ποτέ δημόσιο χρήμα για να έχουμε την ευθύνη που φέρουν όσοι το έκαναν, αλλά και εμείς γυρίσαμε την πλάτη στην δικιά μας οικονομία. Και πως το κάναμε αυτό, όταν πηγαίναμε στο σούπερ-μάρκετ και αγοράζαμε προϊόντα ξένων εταιριών.

Το Πινάκιο προχωράει σε αφιερώματα ελληνικών εταιριών που αξίζουν την προτίμηση μας καθώς όσο τα υποστηρίζουμε ταυτόχρονα διατηρούμε ζωντανές θέσεις εργασίας Ελλήνων.

Στο πρώτο  κομμάτι θα φιλοξενήσουμε στην στήλη του ελληνικού επιχειρείν την εταιρεία «ΑΦΟΙ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ Α.Ε. ΧΑΛΒΑΔΟΠΟΙΪΑ ΕΛΛΑΔΟΣ. Θα δείτε πως πρόκειται για ένα ιστορικό αφιέρωμα κατά προσέγγιση γιατί ουσιαστικά δείχνει τις βαθιές ρίζες της συγκεκριμένης εταιρίας στους ελληνικούς επιχειρηματικούς κύκλους. Πρέπει όλες αυτές τις εταιρείες να τις υπό-στηρίξουμε.
Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά τον κ. Βασίλη Μπατάλα για την παραχώρηση προς δημοσίευση σπάνιων φωτογραφιών που αποτελούν ιστορικό ντοκουμέντα. Ας μη τα αφήσουμε λοιπόν να ξεθωριάσουν.

Μια εταιρεία που εδρεύει στη Λάρισα και αποτελεί εργασιακό κύτταρο από το 1949.

Σήμερα η «ΑΦΟΙ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ Α.Ε.» παράγει ποικιλία παραδοσιακών προϊόντων με βάση το σουσάμι: χαλβά, ταχίνι, παστέλι και σησαμόσπορο αρτοποιίας, καθώς και μια σειρά από μαρμελάδες φρούτων, λουκούμια, μέλι και γλυκόζη.

Τα προϊόντα με τα ονόματα «ΟΛΥΜΠΟΣ» και «ΑΛΦΑ» κυκλοφορούν σε όλη την Ελλάδα, από μικρά καταστήματα έως τις μεγαλύτερες αλυσίδες σουπερμάρκετ.

Στο αφιέρωμα μας, χρησιμοποιήσαμε πολλά κομμάτια από το ρεπορτάζ του Γιάννη Ανδριώτη από την εφημερίδα «Κέρδος»

Η αρχή το ήμισυ του παντός

«Εμπιστευόμενος το προσωπικό του ένστικτο, αλλά και αποδεχόμενος την πιο εύστοχη ίσως προτροπή στην ανερχόμενη έως τότε εμπορική του σταδιοδρομία, ο Βασίλειος Παπαγιάννης, κάνει έν έτει 1949, το δικό του "ματ" στη βολιώτικη και καρδιτσιώτικη χαλβαδοποιία.

 1948, το κτίσιμο του πρώτου εργοστάσιου

Εκεί δηλαδή όπου η παραγωγή του χαλβά βρίσκεται σε άνθηση, ενώ ο ίδιος - ξένος στην πόλη της Λάρισας και απλώς γοητευμένος από τη διαβλεπόμενη δυναμική της - αποφασίζει να προχωρήσει στην ίδρυση δικής του μονάδας παραγωγής χαλβά, εγκαταλείποντας στην ουσία τη διετή ενασχόλησή του με το εμπόριο εδώδιμων και αποικιακών στη Μυτιλήνη.

Η επιτυχία προ των πυλών για τον 33χρονο τότε ιδρυτή της «Αφοί Παπαγιάννη Χαλβαδοποιία Ελλάδος», ο οποίος πολύ αργότερα - τον Φεβρουάριο του 1994 - θ' αποκαλύψει σε σύντομη συνέντευξή του στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», τα βασικότερα σημεία - κλειδιά του επιχειρηματικού του εγχειρήματος.

 Βασίλειος Παπαγιαννης ( με τη γραβάτα) με  τους εργάτες

«Πάλευα, χωρίς καμιά γνωριμία στην αγορά. Οι τράπεζες εκείνη την εποχή δεν δάνειζαν χρήματα. Δούλευα μέρα νύχτα για να μπορέσω να στήσω τη μονάδα. Το 1951 μπήκε στη δουλειά και ο αδελφός μου και συνεχίσαμε μαζί (...) Είχαμε θέληση. Εγώ το δημοτικό τελείωσα. Δεν υπήρχαν τότε οι δυνατότητες για σπουδές. Τα καταφέραμε όμως να μας αγαπήσει ο κόσμος στη Λάρισα και η δουλειά μας σιγά σιγά άρχισε να αναπτύσσεται. Στη συνέχεια, ξεκινήσαμε και το εμπόριο με το σουσάμι. Ετσι η άνοδος της εταιρείας μας, άρχισε να γίνεται πιο εύκολη»(7/2/1994, "ΤΑ ΝΕΑ").», αναφέρει χαρακτηριστικά στο ρεπορτάζ του ο κ. Ανδριώτης.

Το σιτάρι από τη Χίο

Η πρώτη έντυπη διαφήμιση της εταιρείας

Τίποτα ωστόσο δεν ήταν εξ' αρχής εύκολο για τον γεννημένο στη Δέση Τρικάλων, Βασίλειο Παπαγιάννη, ο οποίος ύστερα από αρκετές επαγγελματικές αναζητήσεις, εγκαθίσταται από το 1946 στη Μυτιλήνη, ασχολούμενος κυρίως με την εμπορία εδώδιμων και αποικιακών.

Μία δραστηριότητα, με πολλά ταξίδια, ανάμεσά τους κι αυτό της Λάρισας το 1948, όπου ο ιδρυτής της «Αφοί Παπαγιάννη Χαλβαδοποιία Ελλάδος» μεταβαίνει με σκοπό να φορτώσει σιτάρι για πελάτη του στη Χίο.

Το ταξίδι θα είναι καθοριστικό για τον νεαρό επιχειρηματία, ο οποίος αποφασίζει να δραστηριοποιηθεί άμεσα και στο εμπόριο του σουσαμιού, έχοντας ανάμεσα στους πρώτους του πελάτες τον αδελφό του Γεώργιο, συνιδιοκτήτη μικρού εργαστηρίου χαλβά στην Αθήνα.

Η αρχή έχει ήδη γίνει και την αμέσως επόμενη χρονιά, ο Βασίλειος Παπαγιάννης αποφασίζει ν' ακολουθήσει την προτροπή του αδελφού του και του φίλου του, με τον οποίο διατηρεί την παραγωγή χαλβά στην Αθήνα, βάζοντας ως κεφάλαιο για την ίδρυση της δικής του χαλβαδοποιίας το ποσό των 145 λιρών, που έχει ήδη εξοικονομήσει από τις προηγούμενες εμπορικές του δραστηριότητες.

Το οικόπεδο 

Η αγορά του οικοπέδου και η έναρξη της παραγωγικής διαδικασίας πραγματοποιούνται το 1949, με την αρχική μορφή της χαλβαδοποιίας να φιλοξενεί γύρω στους 22 με 25 εργαζόμενους, στις ιδιόκτητες εγκαταστάσεις της στην οδό Γεωργιάδου 22.

Η επιχείρηση βρίσκεται σ' έναν από τους γνωστότερους δρόμους της Λάρισας, δίπλα από το Δημοτικό Νοσοκομείο της πόλης και σύντομα - από το 1951 κιόλας, οπότε μπαίνει στη δουλειά και ο αδελφός του ιδρυτή, Γεώργιος Παπαγιάννης - θα μετονομαστεί σε «Λαρισαϊκή Βιομηχανία Αδελφών Αναστασίου Παπαγιάννη», με τον Γεώργιο ν' απασχολείται κυρίως με το εμπορικό κομμάτι και τον Βασίλειο με την παραγωγική διαδικασία.

Την ίδια δε χρονιά, η βιομηχανία των αδελφών Παπαγιάννη ξεκινά μία σειρά από διαφημιστικές καταχωρήσεις στον τοπικό τύπο, εξηγώντας ότι "ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΣΤΕΡΕΙΤΟ Η ΛΑΡΙΣΑ ΤΟ ΑΠΕΚΤΗΣΕ Με τη λειτουργία της ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΤΑΧΙΝΙΟΥ - ΧΑΛΒΑΔΩΝ - ΛΟΥΚΟΥΜΙΟΥ Αδελφών ΑΝΑΣΤ. ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ".

"Μη στερείτε την πελατεία σας από τα γνήσια προϊόντα της. Είναι ασυναγώνιστα σε ποιότητα και τιμάς", συμπληρώνει η ιστορική πρώτη καταχώρηση της νεοσύστατης λαρισαϊκής χαλβαδοποιίας.

Στα μπακάλικα της Λάρισας

1965, ο κ. Βασίλειος Παπαγιαννης με τους χαλβατζήδες

Έχοντας ως στόχο της να καλύψει σε πρώτη φάση τις ανάγκες των καταναλωτών της Θεσσαλίας., η επιχείρηση παράγει περιορισμένο αριθμό προϊόντων.

Κυρίως χαλβά, ταχίνι και λουκούμι, καθώς πέρα από τις μεγάλες δυσκολίες χρηματοδότησής της που αντιμετωπίζει από τις τράπεζες, υπάρχουν και μεγάλες δυσκολίες στην τοποθέτηση των προϊόντων της ακόμα και στα μπακάλικα της Λάρισας, αφού λόγω συνήθειας οι Λαρισαίοι προτιμούν χαλβά από άλλες περιοχές.

Η διαφοροποίηση του μομέντουμ αυτού δεν θα έρθει άμεσα. Θα χρειαστεί αρκετός αγώνας και πρωτίστως λανσάρισμα ποιοτικών προϊόντων από τους αδελφούς Παπαγιάννη, μέχρις ότου να δούν - ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του '50 - το χαλβά τους να γίνεται η πρώτη επιλογή των καταναλωτών και τα προϊόντά τους ν' αρχίσουν να είναι διαθέσιμα σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας.

Το 1967 η βιομηχανία Παπαγιάννη μετατρέπεται σε Ανώνυμη Εταιρεία - γεγονός όχι ιδιαίτερα συνηθισμένο για τις επιχειρήσεις της εποχής - ενώ πέντε χρόνια αργότερα (1972) πραγματοποιεί το πρώτο μεγάλο βήμα στην μέχρι τότε ιστορία της, καθώς οι εγκαταστάσεις της μεταφέρονται λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης στο Μελισσοχώρι Λάρισας (όπου στεγάζονται έως και σήμερα).

Ταυτόχρονα ξεκινούν και οι πρώτες εξαγωγές της, σε χώρες κυρίως της Ευρώπης, ενώ παράλληλα αρχίζει και η παραγωγή άλλων προϊόντων, όπως της βανίλιας και της μαρμελάδας.

Οι πρωταγωνιστές

Στις αρχές τις δεκαετίας του '80, η δεύτερη γενιά αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο.

Το 1980 μπαίνει στην επιχείρηση ο κ. Κωνσταντίνος Παπαγιάννης (γιος του Γεωργίου), αναλαμβάνοντας σε αντίθεση με τον πατέρα του το παραγωγικό κομμάτι (θέση που κατέχει έως και σήμερα), ενώ το 1988 μπαίνει στη δουλειά ο κ. Αναστάσιος Παπαγιάννης (γιος του Βασίλειου)  αναλαμβάνοντας με τη σειρά του τη θέση του Διευθυντή Πωλήσεων (την οποία και διατηρεί έκτοτε).

Στη δεκαετία του '90 οι παραγωγικές δυνατότητες της επιχείρησης μεγαλώνουν, οι εγκαταστάσεις επεκτείνονται και εκσυγχρονίζονται, ενώ ξεκινά και η παραγωγή βιολογικών προϊόντων (1992 με πρώτο προϊόν το ταχίνι), γεγονός πρωτοποριακό και σχεδόν "παρθένο", όσον αφορά την ελληνική πρακτική της εποχής.

Την ίδια χρονική στιγμή, τα προϊόντα της επιχείρησης αρχίζουν σιγά σιγά να τοποθετούνται στα σουπερμάρκετ και μέχρι το τέλος της δεκαετίας του '90 η «Αφοί Παπαγιάννη Χαλβαδοποιία Ελλάδος» έχει παρουσία σχεδόν σε όλες τις αλυσίδες λιανικής και χονδρικής πώλησης.

Οι εξαγωγές αυξάνονται ραγδαία και αγγίζουν το 30% της συνολικής παραγωγής, με κύριες χώρες εξαγωγών τη Γαλλία, την Αγγλία και τη Γερμανία.

Τα προϊόντα

Σήμερα στα ράφια των σούπερ-μάρκετ μπορείτε να αγοράσετε τα εξής:

Παραδοσιακά προϊόντα με βάση το σουσάμι:

-Χαλβάς

-Tαχίνι

-Παστέλι

-Σησαμόσπορο αρτοποιίας

-Μαρμελάδες φρούτων

Λουκούμια

-Μέλι

-Γλυκόζη

Πιστοποιημένα βιολογικά (οργανικά) προϊόντα

                                                                                                       -Ταχίνι

                                                                                                       -Χαλβάς

                                                                                                         -Παστέλι

Συνταγές

Μάλιστα στην ιστοσελίδα της http://www.papayiannibros.gr/ η εταιρεία φιλοξενεί πολλές συνταγές με κύριο συστατικό το σουσάμι. Αναφέρει δε συγκεκριμένα, «Από πολλά χρόνια πριν, το σουσάμι και το ταχίνι τα χρησιμοποιούσαν στη μαγειρική και ζαχαροπλαστική, κυρίως στην ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση και την Άπω Ανατολή. Επίσης η χρήση του σουσαμέλαιου είναι πολύ διαδεδομένη στις ασιατικές κουζίνες όπως της Ινδίας, της Κίνας, της Ιαπωνίας κλπ.

Επομένως οι συνταγές που παρουσιάζουμε παρακάτω είναι μόνο ένα πολύ περιορισμένο δείγμα και μια μικρή ένδειξη του πλούτου των απολαυστικών γεύσεων που μπορεί να προσφέρει το σουσάμι στα γεύματα μας.

Πιστεύουμε ότι και εσείς θα μπορέσετε να βρείτε πολλές άλλες συνταγές ή ακόμα να τις δημιουργήσετε μόνοι σας.

Σας προσκαλούμε να επικοινωνήσετε μαζί μας (απλώς πατήστε το κουμπί "Επικοινωνία") και να μοιραστείτε μαζί μας τις ανακαλύψεις αυτές.

Οι καλύτερες και οι πιο ευρηματικές συνταγές σας θα δημοσιευθούν στην ιστοσελίδα μας». Δεν έχετε από το να επικοινωνήσετε μαζί τους, αφού γευτείτε τα προϊόντα τους και να τους στείλετε τις δικές σας συνταγές. Έτσι προς πείσμα όσων θέλουν να αγοράζουμε ξένα προϊόντα.

Κερδίστε χαλβά και ταχίνι «ΟΛΥΜΠΟΣ»

Η εταιρεία Όλυμπος σε συνεργασία με το Πινάκιο προσφέρει σε 12 αναγνώστες από ένα βάζο ταχίνι αλλά και μία συσκευασία χαλβά.

Δεν έχετε από το να   στείλτε mail με την ένδειξη «ΟΛΥΜΠΟΣ» στο  pinakio.blogspot@gmail.com

Επειδή όμως ακολουθούν κι άλλοι διαγωνισμοί τις προσεχείς ημέρες κάντε like στο http://www.facebook.com/pinakio

Τα ονόματα των νικητών δεν θα ανακοινωθούν σε δημόσια θέα, αλλά θα τους σταλεί απαντητικό mail από το Πινάκιο. 

Χορηγός επικοινωνίας το KERDISETO