Πως ο Κορωνοϊος επηρεάζει (και) την ψυχική μας υγεία

«Μένουμε σπίτι», για το καλό το δικό μας, των παιδιών μας, των γονιών μας. Μια ακόμη μπόρα που θα περάσει με υπομονή και σωστή διαχείριση του χρόνου.

Ο χρόνος είναι το κλειδί για την επόμενη ημέρα, καθώς η μη σωστή χρήση του μπορεί να επιφέρει ψυχολογικά προβλήματα.

Του Λευτέρη Χ. Θεοδωρακόπουλου

Η απολύτως επιβεβλημένη απομόνωση στο σπίτι, η αποφυγή των κοινωνικών επαφών και η τακτική τήρηση μέτρων υγιεινής και αυτοπροστασίας λόγω της εξάπλωσης του κορονοϊού έχουν αναπόφευκτες ψυχολογικές παρενέργειες σε ορισμένους ανθρώπους. Η ένταση της μοναξιάς και των ψυχαναγκαστικών συμπεριφορών, όπως το αδιάκοπο πλύσιμο των χεριών, είναι δύο από αυτές τις επιπτώσεις.

Στο «Καρφί» μιλούν οι ειδικοί για πώς να θέσουμε ασπίδα στους υπαρξιακούς φόβους που επιφέρει η απομόνωση, για το πώς θα βοηθήσουμε τα παιδιά μας σε όλο αυτό το καθεστώς να βγουν πιο δυνατά και ταυτόχρονα να μην έχουν χάσει την επαφή τους με το σχολείο, αλλά και πως όλοι μαζί να αποφύγουμε την παγίδα του ηλεκτρονικού εθισμού που είναι και από τις πιο ύπουλες.

Το θέμα έχει δημοσιευθεί στην εφημερίδα «Καρφί» το Σάββατο 21 Μαρτίου 2020

Ειρήνη Κρυσταλλίδου, συμβουλευτική ψυχολόγος: Πως επηρεάζεται η ψυχική μας υγεία από την απομόνωση

Η συμβουλευτική ψυχολόγος  Ειρήνη Κρυσταλλίδου υπογραμμίζει στο Καρφί πως η πανδημία και η απομόνωση που επιβάλλει μπορεί να επηρεάσει την ψυχική μας υγεία.

Συγκεκριμένα αναφέρει:  

«Καθώς η απειλή του κοροναϊού για την σωματική μας υγεία μονοπωλεί το ενδιαφέρον, είναι εύκολο να παραβλέψουμε τον αντίκτυπο που έχει αυτή η πανδημία και οι τρόποι αντιμετώπισης της στην ψυχική μας υγεία.

Ο ίδιος ο ιός όπως και η απομόνωση, ως τρόπο αντιμετώπισης του, δημιουργούν δύο από τις συναισθηματικές συνθήκες που είναι οι πλέον επιζήμιες για την ψυχική μας υγεία: τον φόβο για έλλειψη ελέγχου και την μοναξιά. Αν και οι μελέτες σχετικά με τις ψυχολογικές επιπτώσεις της απομόνωσης λόγω καραντίνας είναι περιορισμένες, η έρευνα δείχνει ότι οι ασθενείς στην ιατρική απομόνωση μπορούν να εμφανίσουν αυξημένα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης, καθώς και αισθήματα φόβου, εγκατάλειψης, μοναξιάς και στιγματισμού.

Η αίσθηση αδυναμίας ελέγχου και η απομόνωση συνδέονται με την παθητικότητα, την έλλειψη νοήματος και συχνά οδηγούν ακόμη και σε κατάθλιψη.

Πηγές άγχους σε αυτές τις συνθήκες απομόνωσης αποτελούν η μειωμένη παρουσία ερεθισμάτων, η περιορισμένη κοινωνική υποστήριξη και η έλλειψη πρόσβασης σε στρατηγικές αντιμετώπισης, όπως πνευματικές ή θρησκευτικές πρακτικές ή άσκηση σε εξωτερικούς χώρους.

Αυτές οι περιστάσεις, μαζί με την έλλειψη εργασίας και άλλων υποχρεώσεων, μπορούν να προκαλέσουν μια ισχυρή αίσθηση απώλειας ελέγχου.

Από την άλλη,  η απομόνωση είναι ιδιαίτερα δύσκολη συνθήκη καθώς  εκ φύσεως ο άνθρωπος είναι  κοινωνικό ον. Οι μελέτες μακροζωίας δείχνουν ότι ένας πρωταρχικός παράγοντας για μια μακροχρόνια, υγιή ζωή είναι το σχετίζεσθε.

Η κάλυψη της ανάγκη μας δηλαδή, να έχουμε φίλους και να διατηρούμε ουσιαστικές σχέσεις με άλλους. Επιπλέον, η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αναζήτηση απομόνωσης μπορεί να είναι ένα σημαντικό σημάδι αυτοκτονικής πρόθεσης και είναι συχνά ένα κεντρικό στοιχείο στην καταθλιπτική διάθεση.

Έτσι, απομονώνοντας τον εαυτό μας για να σώσουμε τη ζωή μας και να ελέγξουμε αυτήν την πανδημία, κινδυνεύουμε να θέσουμε σε κίνδυνο την ψυχική μας υγεία. Είναι σημαντικό  σε καταστάσεις απομόνωσης να συνεχίσουμε να είμαστε κοινωνικοί, να αναζητούμε ευκαιρίες αλληλεπίδρασης ακόμη και αν αυτές δεν μπορούν να είναι δια ζώσης. Μπορούμε να κάνουμε μια προσπάθεια να παραμείνουμε σε επαφή με τους κεντρικούς ανθρώπους στη ζωή μας χρησιμοποιώντας την τεχνολογία υπερνικώντας έτσι τον περιορισμό της φυσικής απομόνωσης. Δημιουργώντας ευκαιρίες συναισθηματικής σύνδεσης αντιμετωπίζουμε της συνέπειας της αναγκαστικής φυσικής απομόνωσης.

Μαρία Ζώτου Ειδική Παιδαγωγός, ΧαρισματικάΠαιδιά: Εκπαίδευση στην υγιεινή και διαδραστικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες

Να προφυλάξουμε την παιδικότητα των παιδιών μας εν μέσω της κρίσης του κορωνιού που έχει ξεσπάσει είναι το πρώτο μας μέλημα.

Καλό είναι να μη φοβίσουμε τα παιδιά εξηγώντας τους τις τραγικές εξελίξεις που μπορεί να έχει ο ιός στην ζωή μας, αλλά θα πρέπει να τους επισημάνουμε  πως θα πρέπει να προστατεύουν τον εαυτό τους και να τον διαφυλάττουν ακολουθώντας τους κανόνες υγιεινής.

Είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για ένα μάθημα καθαριότητας και προσοχής.

Σίγουρο είναι από την άλλη πως το κλείσιμο των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων θα φέρει μια χαλάρωση και θα τα αποσυντονίσει από το πρόγραμμα τους.

Αρχικά, πρέπει να έχουμε στο νου μας πως όλα τα παιδιά νιώθουν ασφάλεια όταν υπάρχουν όρια και πρόγραμμα. Τι θα κάνουμε λοιπόν; Ας ορίσουμε με το παιδί μας ένα καθημερινό πρόγραμμα, μία ρουτίνα που θα την τηρούμε π.χ. θα ξυπνάμε κάθε μέρα στις 09.00 και μετά ορίστε τις καθημερινές σας δραστηριότητες.

– Είναι σημαντικό να οριστούν μέσα στο καθημερινό πρόγραμμα του παιδιού και τα γνωστικά αντικείμενα με τα οποία θα ασχοληθούμε αλλά σε πιο χαλαρούς ρυθμούς από αυτούς της καθημερινής μελέτης των μαθημάτων.

– Αξιοποιήστε την «ελευθερία» που σας δίνεται αξιοποιώντας την ύλη που κάνετε επανάληψη μέσω της καθημερινότητάς σας π.χ. κάντε εξάσκηση στην ανάγνωση διαβάζοντας κάποιο παραμύθι ή παρακολουθώντας μία ταινία με υπότιτλους.

– Ξεφύγετε από το χαρτί και βρείτε διαδραστικές δραστηριότητες στο υπολογιστή π.χ. παιχνίδια προπαίδειας.

– Τέλος, γνωρίζοντας ότι τις περισσότερες φορές που εμπλέκονται οι γονείς στη μαθησιακή διαδικασία καταλήγουν να τσακώνονται με το παιδί τους ξεκαθαρίστε στο παιδί για ποιους λόγους διαβάζετε μαζί ενώ τα σχολεία είναι κλειστά και το πιο σημαντικό …ορίστε έναν ενισχυτή κάθε φορά που ολοκληρώνετε την επανάληψη με το παιδί σας π.χ. ένα παγωτό ή για τα μεγαλύτερα παιδιά δώστε τους ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα παιχνιδιού στον υπολογιστή κτλ

Σταύρος Θεοδωρακόπουλος Πρόεδρος του φορέα Διάδρασις: Reset στο gaming και να μην γίνει εμμονή και εθισμός

Χωρίς σχολείο και εξωσχολικές δραστηριότητες τα ηλεκτρονικά παιχνίδια για πολλά παιδιά είναι μονόδρομος στο σπίτι. Είναι όμως έτσι;

Ή όλη κατάσταση «εξυπηρετεί» τους μικρούς να ζητούν να παίζουν περισσότερες ώρες το αγαπημένο τους ηλεκτρονικό.

Στον φορέα πρόληψης ηλεκτρονικού εθισμού Διάδρασις αυτό που έχουμε ως δόγμα είναι ότι δεν δαιμονοποιούμε την τεχνολογία αλλά υποστηρίζουμε την ορθή χρήση της.

Σίγουρα η συνθήκη που ζούμε αυτή την στιγμή είναι μια ειδική περίπτωση, όμως πριν πατήσει κανείς το κουμπί της κονσόλας ή του ηλεκτρονικού υπολογιστή θα πρέπει να αναλογιστεί ότι ακόμη και τώρα θα πρέπει να μπαίνουν όρια στο παιχνίδι και όχι η κατάσταση να είναι ανεξέλεγκτη και να κάθονται τα παιδιά πολλές ώρες μπροστά από τις οθόνες.

Έχει αλλάξει το “gaming”

Πολλά έχουν αλλάξει τα τελευταία χρόνια και κυρίως το ηλεκτρονικό παιχνίδι. Ίσως πολλές φορές να μη δίνουμε σημασία στο τι παίζουν τα παιδιά μας νομίζοντας πως είναι τα παιχνίδια σχεδόν πανομοιότυπα με τα δικά μας. Εδώ είναι και το λάθος. Έχουν εξελιχθεί, έχουν γίνει πιο απαιτητικά και ίσως και πιο βίαια σε σχέση με τα προηγούμενης γενιάς.

Όταν τα παιδιά θα παίζουν θα πρέπει αρχικά να έχουμε συμφωνήσει το χρόνο που θα το κάνουν αυτό και φυσικά υπό την επίβλεψη μας. Θα πρέπει το παιχνίδι που παίζουν να μην ξεπερνά την ηλικία που απευθύνεται. Πολύ ορθά θα ρωτήσει κάποιος πως το βλέπω εγώ αυτό. Μα με την χρήση της τεχνολογίας με μια αναζήτηση στο google τα βρίσκει όλα κανείς.

Ο «εγκλεισμός» μπορεί να είναι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να τεθούν όρια για το gaming μια και καλή! Και γιατί όχι να μοιραστούμε μαζί με τα παιδιά μας εμπειρίες μέσω του ηλεκτρονικού παιχνιδιού.