Ο Άγιος Σπυρίδωνας, ο Βιβάλντι και πως οι Κερκυραίοι απόκρουσαν την πολιορκία των Οθωμανών

Με έναν τρόπο διαδραστικό με έντονο πολιτισμικό άρωμα η  Εικαστική Κερκυραϊκή Ένωση (ΕΙ.Κ.Ε.) γιόρτασε τα 300 χρόνια της νικηφόρας έκβασης της Πολιορκίας της Κέρκυρας από τους Οθωμανούς η οποία έγινε το 1716.

Έτσι οργάνωσε ομαδική έκθεσης ζωγραφικής υπό την αιγίδα του Δήμου Κέρκυρας, στο φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου από τις 26 Μαΐου έως την 1η Ιουνίου 2016.  Στα εγκαίνια, η προσέλευση του κόσμου ήταν ιδιαίτερα μεγάλη, ενώ παρευρέθηκε και ο Δήμαρχος του Δήμου Κέρκυρας Κωνσταντίνος Νικολούζος, καθώς και  εκπρόσωποι διάφορων τοπικών φορέων.  Στους συμμετέχοντες καλλιτέχνες ήταν και ο φίλος και συνεργάτης του Πινακίου σκιτσογράφος Σπύρος Μουρατίδης.

Η εκδήλωση

 Οι Οθωμανικές Γαλέρες τρέπονται σε φυγή...έργο του Σπύρου Μουρατίδη

Την ημέρα των εγκαινίων, ο ιστορικός ερευνητής Σπύρος Π. Γαούτσης ανέπτυξε το θέμα: «Johannes Von der Schulenburg (1671-1747), ο υπερασπιστής της Κέρκυρας και η σπουδαία του συλλογή έργων ζωγραφικής», ενώ η δημοσιογράφος Άννα Δαφνή, με την εκφραστική της φωνή, ανέγνωσε αποσπάσματα από κείμενο που είχε επιμεληθεί ο Θεόκλητος Θύμης, αναφερόμενο στην αγωνίστρια της πολιορκίας Αθηνά Πετρίτσαινα, καθώς επίσης και  κείμενο σχετικό με το θαύμα του Αγίου Σπυρίδωνος, προστάτη της πόλης της Κέρκυρας.

 Ο Σπύρος Μουρατίδης μπροστά από το έργο του με τον Δήμαρχο Κέρκυρας κο Κωνσταντίνο Νικολούζο και την πρόεδρο της ΕΙ.Κ.Ε. κα. Έλενα Σουέρεφ

Είκοσι πέντε μέλη της ΕΙ.Κ.Ε., τιμώντας όσους υπερασπίστηκαν, με απαράμιλλο θάρρος και τόλμη την Κέρκυρα από τους πολιορκητές Οθωμανούς, αναψηλαφώντας τις σελίδες της τοπικής μας ιστορίας,  εμπνεύστηκαν από την ηρωική αυτή αντίσταση και παρουσίασαν τα έργα τους στο κερκυραϊκό κοινό.

Την ημέρα των εγκαινίων

Η θαυματουργή επέμβαση του Άγιου Σπυρίδωνα και ο…Βιβάλντι

Εδώ κρίνεται σκόπιμη η παράθεση συνοπτικά κάποιων ιστορικών στοιχείων.

Στις 7 Δεκεμβρίου του 1714, η Υψηλή Πύλη κήρυξε επίσημα τον πόλεμο κατά της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας. Σύντομα οι Οθωμανοί ήταν κύριοι της Πελοποννήσου και των Κυθήρων. Ο κίνδυνος διαγραφόταν άμεσος για την Κέρκυρα, τελευταίο προμαχώνα της Δύσης.

Την Κέρκυρα φρουρούσαν 2.500 άντρες. Όμως οι οχυρώσεις ήταν σε κακή κατάσταση και υπήρχε μεγάλη έλλειψη εφοδίων.

Τη διοίκηση των στρατιωτικών δυνάμεων στην Κέρκυρα ανέλαβε ο Σάξονας στρατηγός Γιόχαν Ματθίας φον Σούλενμπουργκ  που στάλθηκε στην Κέρκυρα τον Φεβρουάριο του 1716.

Τις πρωινές ώρες της 8ης Ιουλίου, 33.000 εμπειροπόλεμοι Οθωμανοί άρχισαν να αποβιβάζονται στα Γουβιά και τον ΄Υψο. Αψιμαχίες έγιναν τότε με Κερκυραίους, ενώ πλήθη αμάχων ζήτησαν καταφύγιο στο Παλαιό Φρούριο. Στόχος των Οθωμανών ήταν το Νέο Φρούριο.

Οι οθωμανικές δυνάμεις απ’  όπου περνούσαν προκαλούσαν καταστροφές. Μετά από μάχες που δίνονταν σταδιακά σε διάφορα σημεία κατάφεραν να ανέβουν στον Σκάρπωνα, προμαχώνα του Νέου Φρουρίου, στις 19 Αυγούστου. Το Νέο Φρούριο είχε μόνο 60 μαχητές και κινδύνευε  άμεσα.

Η ορμή της επίθεσης ανακόπηκε γιατί οι κλίμακες εφόδου των Τούρκων δεν ήταν αρκετά μεγάλες για ν’ αναρριχηθούν ψηλότερα.

Ο Σούλενμπουργκ, θέλοντας να ανακαταλάβει τον Σκάρπωνα διέταξε την ενίσχυση της τάφρου από τη φρουρά του προμαχώνα Σαραντάρη,  που την αποτελούσαν ντόπιοι. Στη μάχη που ακολούθησε διακρίθηκαν πολλοί Κερκυραίοι. Η ανακατάληψη του Σκάρπωνα τελεσφόρησε μετά από μεγάλη προσπάθεια. Τη νύχτα της 19ης προς την 20η Αυγούστου, παρατηρήθηκαν κινήσεις του εχθρού προς τη Γαρίτσα. Το μεσημέρι όμως ξέσπασε δυνατή καταιγίδα με βροχή, κεραυνούς και αέρα, που διέλυσε τις σκηνές και τις αποθήκες. Οι πολιορκητές βρέθηκαν σε δυσχερή θέση γιατί κινδύνευαν να πνιγούν αν δεν έβγαιναν από τα χαρακώματα. Για την επόμενη ημέρα αναμενόταν νέα επίθεση.

Αναγνωριστικά αποσπάσματα βρήκαν, το Σάββατο 22 Αυγούστου (11 με το παλιό ημερολόγιο), μόνο μερικούς Οθωμανούς που είχαν εγκαταλειφθεί από τους συντρόφους τους. Ακολούθησε δοξολογία στο Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος, στη θαυματουργή επέμβαση του οποίου αποδόθηκε από το λαό η σωτηρία της πόλης. Σημαντικό πάντως ρόλο στη λήξη της πολιορκίας έπαιξε η ήττα των Οθωμανών από τον Πρίγκιπα Ευγένιο της Σαβοΐας στο Πετροβαραντίν της Ουγγαρίας, στις 5 Αυγούστου, χάνοντας οριστικά την ευκαιρία να απλωθούν στην Ευρώπη. Για τη νίκη αυτή επικράτησε μεγάλος ενθουσιασμός στη Βενετία.

Έργο της Φωτεινής Καρλάφτη- Μουρατίδη

Ο Αντόνιο Βιβάλντι έγραψε γι΄ αυτήν το πρώτο του μεγάλο ορατόριο «Θριαμβεύουσα Ιουδήθ ενάντια στους βαρβάρους του Ολοφέρνη», την ίδια χρονιά. Τα ορατόρια συνηθέστατα ήταν εμπνευσμένα από τη Βίβλο και εξυμνούσαν τη δόξα του Κυρίου, όμως στη Βενετία είχαν αλληγορικό χαρακτήρα.