Στράτος Αλεξάνδρου: Καταστροφικές επιπτώσεις στην παροχή των θεραπευτικών υπηρεσιών

Αδιαφορώντας για την ιδιαιτερότητα των υπηρεσιών ειδικής αγωγής για παιδιά που χρήζουν των αναγκών της, ο ΕΟΠΠΥ με μια εγκύκλιο δύο 24ωρα πριν τα Χριστούγεννα φέρνει τα πάνω-κάτω στους τρόπους πληρωμής των θεραπευτών. Δεν είναι η πρώτη φορά που στο βωμό των μνημονιακών υποχρεώσεων θυσιάζονται υπηρεσίες υγείας. Μα αυτό που προκαλεί αίσθηση είναι η λογική της απόφασης ή μάλλον για να ακριβολογούμε η απόφαση δίχως λογική.

 Πώς μπορεί κανείς να «τσουβαλιάσει» τις ειδικές θεραπείες παιδιών για να εξοικονομήσει χρήματα; Οπότε το συμπέρασμα είναι ότι  τα παιδιά (για το κράτος) μπαίνουν σε μια ζυγαριά που από την άλλη πλευρά είναι τα χρήματα. Άραγε έχει κάτσει κανείς από το Υπουργείο να δει τη σειρά του Alpha «Η λέξη που δεν λες» για να κατανοήσουν τον αγώνα που κάνουν δίπλα μας δεκάδες ή και εκατοντάδες οικογένειες;

Του Λευτέρη Χ. Θεοδωρακόπουλου για το Πινάκιο

Το Πινάκιο απευθύνθηκε στον κ. Στράτο Αλεξάνδρου ο οποίος είναι εργοθεραπευτής στο κέντρο «Προσέγγιση» για να μας σκιαγραφήσει το τι ακριβώς συμβαίνει αυτή την στιγμή αλλά και ποιες θα είναι οι επιπτώσεις των κινήσεων του ο ΕΟΠΠΥ. Ο ίδιος υποστηρίζει πως θα είναι καταστροφικές και τονίζει ότι η επομένη ημέρα είναι αχαρτογράφητη.

Tι ακριβώς έχει συμβεί το τελευταίο διάστημα με την ειδική αγωγή και με τον ΕΟΠΠΥ. Μπορείτε να μας το εξηγήσετε;

«Αρχικά θα ήθελα να επισημάνω ότι δεν συμβαίνει κάτι στην ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ. Υπάρχει μία απόφαση του ΕΟΠΠΥ που σχετίζεται με την σύναψη συμβάσεων με τους «παρόχους θεραπειών Ειδικής Αγωγής».  Το αναφέρω γιατί ο όρος «Ειδική Αγωγή» που ο ΕΟΠΠΥ έχει θεσπίσει -και εμείς συχνά χρησιμοποιούμε- πιθανά να είναι και αποπροσανατολιστικός. Είμαστε θεραπευτές που παρέχουμε εξειδικευμένα προγράμματα θεραπείας και αποκατάστασης σε παιδιά με ειδικές σωματικές, πνευματικές, επικοινωνιακές, μαθησιακές και συναισθηματικές ανάγκες. Το αναφέρω γιατί ο όρος «Ειδική Αγωγή» πολλούς τους παραπέμπει σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες.

Απαντώντας τώρα στην ερώτησή σας, ο ΕΟΠΠΥ ενεργοποιεί μία απόφαση που είχε λάβει από το 2012 σύναψης συμβάσεων με παρόχους θεραπευτικών προγραμμάτων σε παιδιά. Το 2012 δεν είχε ενεργοποιηθεί αυτή η απόφαση, λόγω των σημαντικότατων ιδιαιτεροτήτων που υπάρχουν στα θέματα παροχής υπηρεσιών στα παιδιά με ειδικές ανάγκες (τις οποίες και καταθέσαμε ως φορείς με την διάθεση να τις επεξηγήσουμε πλήρως στο Υπουργείο Υγείας) και την παροχή θεραπειών, κάτι που και τώρα ισχύει ακριβώς το ίδιο (ίσως και σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό). Τώρα όμως, επικαλούμενος μνημονιακές δεσμεύεις, επιμένει να τις ενεργοποιήσει. Χωρίς όμως να έχει κατανοήσει ότι αυτές οι θεραπείες των παιδιών με ειδικές ανάγκες δεν έχουν καμία σχέση ούτε με τις Ιατρικές πράξεις, ούτε με τις Φυσικοθεραπείες ενηλίκων, ούτε φυσικά με φάρμακα ή συμπληρώματα διατροφής ή ιατρικά επιθέματα.

Ήταν αιφνίδια κίνηση του ΕΟΠΠΥ να αλλάξει τον τρόπο πληρωμής της ειδικής αγωγής;

«Δυστυχώς ναι! Η απόφαση λήφθηκε στις 23 Δεκεμβρίου και δόθηκε αρχικός χρόνος εφαρμογής την 1η Ιανουαρίου 2017 (!!!!) με παράταση μετά από διαμαρτυρίες των επιστημονικών μας φορέων έως τις 25 Ιανουαρίου (οι φορείς μας ζήτησαν το λιγότερο τρίμηνο). Δυστυχώς όμως τα θέματα που σχετίζονται με την παροχή θεραπευτικών υπηρεσιών στα παιδιά με ειδικές ανάγκες αλλά και τα πραγματικά προβλήματα των οικογενειών τους, είναι πολύ βαθειά και πάρα πολύ λεπτά.  Χρειάζεται διάλογος, χρόνος, αδειοδοτήσεων χώρων και πολλές ακόμη λεπτομέρειες (θεσμικές και νομικές) που είναι αδύνατον να συζητηθούν χωρίς προηγούμενη σοβαρή διαβούλευση. Στην ουσία, με απροκάλυπτο τρόπο επιχειρήθηκε να «στοχοποιηθούν» οι θεραπευτές ότι εκμεταλλεύονται τον ανθρώπινο πόνο και ότι  εισπράττουν δυσανάλογα ποσά. Μία πολύ «λαϊκίστικη», πρόχειρη και αναληθής τοποθέτηση».

Τι επιπτώσεις θα έχει αυτό στα παιδιά που παρακολουθούν συνεδρίες ειδικής αγωγής;

 

Για καταστροφικές επιπτώσεις κάνει λόγο ο κ. Στράτος Αλεξάνδρου

«Καταρχάς θα πρέπει να μην γελιόμαστε σε κάτι πάρα πολύ ουσιαστικό: Ο στόχος του ΕΟΠΠΥ είναι η μείωση των δαπανών για τις θεραπευτικές καλύψεις. Αυτό είχε 2 τρόπους για να το εφαρμόσει: Ή να προχωρήσει σε μείωση των κονδυλίων προς τους γονείς, ή να προχωρήσει σε "λευκές" συμβάσεις προς τους παρόχους των υπηρεσιών με συμβάσεις αόριστες, με ορισμό «κόφτη» - «claw back» και "συμφωνιών - «rebate» που ως απώτερο στόχο έχουν οι πάροχοι να μην γνωρίζουν τελικά ποιο από το συμφωνηθέν ποσόν θα τους επιστραφεί και πώς να οργανώσουν τις παροχές τους.

Οι καταστροφικές επιπτώσεις λοιπόν στην παροχή των θεραπευτικών υπηρεσιών θα είναι τεράστιες, ανυπολόγιστες και καλώ τόσο τους φορείς των γονέων παιδιών με ειδικές ανάγκες (που αναγνωρίζουν μεν την ανάγκη σύναψης συμβάσεων αλλά με όρους βιώσιμους προς τους παρόχους) αλλά και το Υπουργείο Υγείας να το σκεφτούν πάρα πολύ σοβαρά. Οι συνεδρίες θα μειωθούν (και ως προς τη διάρκειά τους και ως προς τη συχνότητά τους), κανείς δεν θα μπορέσει να εξασφαλίσει την ποιότητα παροχής τους, οι γονείς δεν θα έχουν δικαίωμα επιλογής των θεραπευτικών υπηρεσιών, πολλοί θεραπευτικοί χώροι θα αναγκαστούν να μειώσουν παροχές ή και να κλείσουν και φυσικά η αναστάτωση θα είναι τεράστια».

Κάποια δημοσιεύματα ανέφεραν το εξής: Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί σήμερα, όπως ανέφεραν στελέχη του ΕΟΠΥΥ είναι ότι η ετήσια δαπάνη για παροχές ειδικής αγωγής, ανέρχεται στα 106 εκατ. ευρώ, (από τα οποία 82 εκατ. για λογοθεραπεία), νούμερο «ανεπίτρεπτο», όπως τονίζουν, όταν αντίστοιχα η δαπάνη για τις ιατρικές εξετάσεις είναι 111 εκατ. ευρώ.», ποιο είναι το δικό σας σχόλιο;

«Αυτά τα δημοσιεύματα, δυστυχώς το μόνο που κάνουν είναι ισοπεδωτικά να βάζουν τα πάντα σε ένα τσουβάλι. Η παροχή υπηρεσιών σε άτομα με ειδικές ανάγκες, δεν έχει καμία σχέση με τις ιατρικές δαπάνες. Μιλάμε για παιδιά με μακροχρόνια προβλήματα, με δικές τους ιδιαιτερότητες, με τη διεθνώς αναγνωρισμένη ανάγκη να λαμβάνουν μακροχρόνιες και εντατικές θεραπευτικές υπηρεσίες και δεν πρέπει να λογίζονται το ίδιο με τις δαπάνες λοιπών υπηρεσιών υγείας. Είναι σαφές ότι οι δαπάνες είναι πραγματικές και όχι πλασματικές. Εάν λοιπόν ο ΕΟΠΠΥ κρίνει ότι είναι πλασματικές, τότε θα πρέπει να απευθυνθεί στους Δημόσιους Φορείς που τις υπογράφουν και όχι τους θεραπευτές που λειτουργούν βάσει παραπεμπτικών. Εάν όμως το Υπουργείο κρίνει ότι πρέπει να κοπούν ας το πει ξεκάθαρα στους ασφαλισμένους του γονείς και όχι με πλάγιους και επικίνδυνους τρόπους». 

Θεωρείτε πως αυτή η κίνηση έχει πολιτικές σκοπιμότητες;

«Αρχικά θα πρέπει να τονίσω πως θέλω να πιστεύω ότι η προσπάθεια του ΕΟΠΠΥ έχει ως καλή πρόθεση την ελάφρυνση των ασφαλισμένων του από την ταλαιπωρία των Ταμείων. Λέω θα ήθελα, γιατί όλες οι αναφορές του εντοπίζονται στην ανάγκη μείωσης των δαπανών, είτε είναι αναγκαίες, είτε όχι. Κατανοώ απόλυτα τις οικονομικές συγκυρίες και τις δύσκολες ημέρες που περνάμε όλοι μας. Ήδη το 2012 έγιναν σημαντικότατες περικοπές σε Ασφαλιστικά Ταμεία με το άρθρο 17 των δαπανών για τις ειδικές θεραπείες στα παιδιά με ειδικές ανάγκες που και τις αποδεχτήκαμε και τις κατανοήσαμε. Το εάν υπάρχουν ή όχι σκοπιμότητες, θα φανεί από το εάν θα μπορέσει να υπάρξει ένας σωστός, δομημένος και γόνιμος διάλογος ή όχι! Με όλους τους φορείς».

Ποιες θα είναι οι ενέργειες σας;

«Καταρχάς, τόσο λόγω της υπακοής μου στις αποφάσεις των συλλογικών μου οργάνων που υπηρέτησα και εξακολουθώ να υπηρετώ πιστά, όσο και  σεβόμενος τα 30 χρόνια εμπειρίας μου στο χώρο της Εργοθεραπευτικής παρέμβασης σε παιδιά, αδυνατώ να υπογράψω μία τέτοια σύμβαση.  Εδώ θα πρέπει να ξεκαθαρίσω: Εάν υπάρξει μία σύμβαση που θα εξασφαλίζει και τα 2 μέρη (τόσο την Πολιτεία, όσο και τους παρόχους), φυσικά και θα προχωρούσα στη σύναψή της. Ο στόχος μου είναι 2πλός και ας το γνωρίζουν οι γονείς: Θέλουμε να απεμπλακούν από όλη τη γραφειοκρατική διαδικασία που τους ταλαιπωρεί αλλά από την άλλη, να είναι βιώσιμη η λειτουργία και του πάροχου. Και για να γίνει αυτό, χρειάζεται μία μακροχρόνια (κάτι που συμφωνούν και οι φορείς των γονέων ατόμων με ειδικές ανάγκες) διαβούλευση, με τους επιστημονικούς μας Φορείς, το Υπουργείο Υγείας, τον ΕΟΠΠΥ και τους γονείς των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Αυτό ζητάμε και σε αυτό επιμένουμε».

Τέλος, ποιο είναι το δικό σας μήνυμα για την συγκεκριμένη κατάσταση;

«Είμαστε θεραπευτές! Αυτό που κάνουμε κάθε ημέρα στην καθημερινή μας πρακτική με τα παιδιά και τους γονείς είναι να βρίσκουμε τις λύσεις στο πρόβλημα! Το ίδιο πρέπει να αποδείξουμε και τώρα σε αυτές τις στιγμές! Είμαστε εδώ, είμαστε ψύχραιμοι, είμαστε επιστήμονες και πάνω από όλα: Έχουμε απόψεις και με χαρά να τις συζητήσουμε σε έναν εποικοδομητικό διάλογο!»