Δήμητρα Βρακατσέλη: Πως τα ηλεκτρονικά παιχνίδια πριν τον ύπνο διαταράσσουν την συμπεριφορά των παιδιών μας

Την θέση των παραμυθιών έχουν πάρει ηλεκτρονικά παιχνίδια. Οι απόψεις πολλές. Υπάρχουν επιστήμονες που υποστηρίζουν πως τα βιντεοπαιχνίδια φράζουν την παιδική φαντασία και άλλοι που τα επικροτούν.

Ωστόσο μια έρευνα που είδε το φως της δημοσιότητας αναφέρει ποιες είναι οι επιπτώσεις της χρήσης των βιντεοπαιχνιδιών κατά τις βραδινές ώρες και ιδίως πριν από τον νυχτερινό ύπνο. Οι επιστήμονες τονίζουν πως τα παιχνίδια αυτά  επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα του ύπνου τους, αλλά και την απόδοσή τους την επόμενη ημέρα.

Η λογοθεραπεύτρια Δήμητρα Βρακατσέλη μας αναλύει την δική της άποψη.

Ποια είναι η δική σας άποψη πάνω στην παραπάνω έρευνα;

«Υπάρχουν πολλές έρευνες που αποδεικνύουν ακριβώς το ίδιο. Όχι μόνο τα παιδιά αλλά και εμείς οι ενήλικες αν πριν πάμε για ύπνο ασχοληθούμε με τον υπολογιστή/tablet/smartphone, δεν θα μπορέσουμε να κοιμηθούμε. Αυτό γίνεται γιατί το κέντρο εγκεφάλου που ρυθμίζει την ανάγκη μας για ύπνο επηρεάζεται από την ακτινοβολία και νομίζει ότι πρέπει να μείνει ξύπνιο. Για τον ίδιο λόγο ξυπνάμε από τον ήλιο αν κοιμηθούμε με ανοιχτά παντζούρια, ενώ αν τα κατεβάσουμε μας παίρνει ο ύπνος. Είναι σημαντικό πριν τον ύπνο να υπάρχει μια ρουτίνα χαλάρωσης. Δεν ήταν τυχαίο που οι γιαγιάδες μας, μας  διάβαζαν παραμύθια»!!

Η χρήση ηλεκτρονικών παιχνιδιών λίγο πριν τα παιδιά κοιμηθούν στέκουν ικανά να προκαλέσουν διαταραχές στον ύπνο τους;

«Χωρίς να έχω κάποιο επιστημονικό τεκμήριο θεωρώ ότι υπάρχει πιθανότητα όλες αυτές οι εικόνες που προσλαμβάνουν από τα παιχνίδια, να τους δημιουργήσουν εφιάλτες. Ακόμα όμως και εφιάλτες να μην έχουν, το ότι δεν μπορούν να κοιμηθούν στην ώρα τους (για τους λόγους που ανέφερα στην προηγούμενη ερώτηση), αποτελεί διαταραχή ύπνου».

Αυξάνουν την επιθετικότητα τους (και αν ναι, γιατί);

«Από την θέση μου μπορώ να πω ότι όλα τα παιδιά δοκιμάζουν την επιθετικότητα σαν συμπεριφορά. Είτε όταν είναι σε μικρή ηλικία (μέσα στο παιχνίδι), είτε μεγαλώνοντας. Αν αυτή η συμπεριφορά ταιριάζει στο παιδί, θα την κρατήσει, αν όχι θα την παρατήσει. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι όλες αυτές οι εικόνες βίας, με τον καιρό αποευαισθητοποιούν τα παιδιά σε αυτές τις πράξεις. Οπότε να δει μια παρέα να χτυπιούνται ή ένα αγόρι να δέρνει την κοπέλα του, το θεωρεί φυσιολογικό. Δεν σοκάρεται ούτε αναρωτιέται γιατί γίνεται. Επιπλέον, στα παιχνίδια δεν πειράζει να δέρνεις και εσύ, σε κάποια μάλιστα επιβάλλεται. Οπότε, γιατί αν μην το κάνει και στην πραγματική ζωή;; Με αυτό το σκεπτικό, ναι τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, αυξάνουν την πιθανότητα ένα παιδί να εμφανίσει επιθετικότητα και να την εδραιώσει σαν συμπεριφορά».

Πως οι γονείς θα πρέπει να δράσουν για να αποφευχθούν παρενέργειες στα παιδιά τους;

«Στις μέρες δεν είναι εύκολο να «προστατεύσεις» το παιδί σου από όλα αυτά. Ακόμα και στο σπίτι σου να μην τα έχεις, θα τα βρει στο σπίτι του φίλου/ξαδέρφου/συμμαθητή κ.α. Είναι σημαντικό όμως να θέσεις κάποιους κανόνες από την μικρή ηλικία για να προλαβαίνουμε τα χειρότερα. Εννοείται ότι όσο πιο αργά (ηλικιακά), μπουν αυτά τα παιχνίδια στη ζωή του, τόσο το καλύτερο. Αλλά και όταν αρχίζουν να υπάρχουν, μπορούν να μπουν κανόνες όπως το πόσες φορές θα παίζει με αυτό μέσα στη βδομάδα (θα πρότεινα όχι παραπάνω από 2, και αυτές να μην είναι συνεχόμενες μέρες), πόση ώρα θα παίζει ( 30-40 λεπτά το πολύ). Επίσης καλό είναι να μην επιτρέπουν στα παιδιά τους να παίρνουν μαζί τους αυτά τα παιχνίδια στις σχολικές εκδρομές ή στις διακοπές. 

Έτσι, εξασφαλίζεις ότι έχει επαφή με όσα γίνονται, ώστε να μη υπάρχει κίνδυνος να τον αποκλείσουν από την παρέα τους τα παιδιά που δεν έχουν παρόμοιους κανόνες, αλλά και χωρίς να συμβάλλουμε στον εθισμό.

Πολλές φορές οι γονείς το θεωρούν πιο εύκολο να παίζει το παιδί στο ηλεκτρονικό παρά μαζί τους ή από το να πάνε κάπου έξω (σίγουρα σκέφτονται και το οικονομικό). Δεν είναι ανάγκη όμως να κάνουμε όλα δύσκολα στη ζωή μας. Βγάλτε τα ηλεκτρονικά απ’ τη ζωή του παιδιού σας και μπείτε εσείς στη θέση τους. Δεν χρειάζεται να πηγαίνεται στο λουνα-παρκ ή στον παιχνιδότοπο. Περπατήστε μαζί έξω, παίξτε μπάλα στο πάρκο. Καθίστε στο πάτωμα του σαλονιού σας και φτιάξτε ένα παζλ, παίξτε ένα επιτραπέζιο, δείτε μία ταινία. Επισκεφτείτε την γιαγιά και το παππού. Δώστε την ποιότητα σαν εναλλακτική επιλογή στο παιδί σας και θα δείτε ότι θα επιλέξει εσάς από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια».