Αποκρυπτογραφώντας την ζωγραφιά μιας προσφυγοπούλας

Λίγα 24ωρα κύλησαν από την στιγμή που η Ευρώπη και επίσημα, μετά την Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, αποφάσισε να υψώσει τείχη στους πρόσφυγες.

Του Λευτέρη Χ. Θεοδωρακόπουλου για το Πινάκιο

Το βάρος του προσφυγικού πλέον πέφτει στην Ελλάδα, ό,τι και αν λένε οι Ευρωπαίοι Επίτροποι πως στηρίζουν την ελληνική πλευρά…μείναμε μόνοι και οι φόβοι πως η χώρα θα γίνει αποθήκη ανθρώπινων ψυχών είναι πιο ορατοί από ποτέ.

Την ίδια ώρα η ζωγραφιά μιας προσφυγοπούλας προκαλεί ρίγη συγκίνησης καθώς παραμέρισε την φαντασία της και χρησιμοποίησε τους μαρκαδόρους της για να αποτυπώσει την σκληρή πραγματικότητα. Τα κλειστά σύνορα, την παραμονή στην Ειδομένη, την Ευρώπη…

Το Πινάκιο ζήτησε από ψυχολόγους, συγγραφείς παιδικών βιβλίων, εικονογράφους, δημοσιογράφους και καλλιτέχνες να αποκωδικοποιήσουν την ζωγραφιά της μικρής και να στείλουν το δικό τους μήνυμα για το προσφυγικό.

Μάνος Κοντολέων, συγγραφέας: Η μικρή, λοιπόν, ζωγράφισε αυτό που ζει και αυτό που αισθάνεται

Οι ζωγραφιές των παιδιών έχουν αξία γιατί τα παιδιά ζωγραφίζουν όχι μόνο αυτό που βλέπουν, αλλά και αυτό που αισθάνονται. Το ίδιο, δηλαδή, που κάνουν και οι ενήλικες καλλιτέχνες.

Μόνο που αυτοί το κάνουν συνειδητά.

Αν αρκετές φορές η καλλιτεχνική έκφραση ενός ενήλικα αυτολογοκρίνεται, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει με την αντίστοιχη έκφραση ενός παιδιού.

Η μικρή, λοιπόν, ζωγράφισε αυτό που ζει και αυτό που αισθάνεται.

Μια σκηνή, μια σημαία, κάπου απέναντι πολυβόλα.

Και κόσμος –άνθρωποι χωρίς συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.

Ομοιόμορφοι μέσα στον ξεριζωμό τους. Και ο μόνος που διαφοροποιείται είναι αυτός που φορά μια μπλε στολή.

 Αυτός που στέκεται μπροστά στην είσοδοι της σκηνής, μέσα εκεί όπου υπάρχει φροντίδα και μικρές στάλες αγάπης.

Το σπιτικό της, το παρελθόν της απουσιάζει.

Το μέλλον της δεν το γνωρίζει.

Αυτό είδε το παιδί. Αυτό αισθάνθηκε.

Τώρα αν όλα αυτά πρέπει να κάνουν κι εμάς να  αισθανθούμε κάτι, αυτό θα είναι ο θυμός, η αηδία, η περιφρόνηση σε όλους εκείνους που ενώ τους επιλέξαμε να φροντίζουν τη ζωή, εκείνοι ασχολούνται με τον θάνατο. Που τους αναθέσαμε την ευτυχία και μας προσφέρουν δυστυχία.

Αλλά… Αλλά και ένα ακόμα συναίσθημα. Αυτό της ντροπής. Και τούτο αφορά κι εμένα. Που σχολιάζω μια ζωγραφιά επωνύμως και δεν πράττω ανωνύμως.

Κέλλυ Σταμουλάκη: Συγγραφέας - Σκηνοθέτης:Φιγούρα από χώμα και πάθος, νερό και πίστη

Ένας άνθρωπος, οποιοσδήποτε, που επιβεβαιώνεται μέσα από τη διαδικασία εξευτελισμού ενός συνανθρώπου του, είναι ή συμπλεγματικός ή αδύναμος. Αυτός ο άνθρωπος θα έρθει και θα ντύσει τις πράξεις του με κάθε λογής φτιασίδια, τις λέξεις  του θα αφήσει πάνω στο πλαστό «μαντείο», θα φωτίσει μόνο μερικά σημεία του φάσματος, θα μιλήσει μόνο για τα θετικά αποτελέσματα που θα φέρουν οι πράξεις του και θα δείξει «συμπόνια» γι αυτό το έθνος που σπαράζει. Θα κάνει φανερή τη δύναμή του ήρεμα, με αυτογνωσία και θα μιλήσει για την ευθύνη που έχει απέναντι στους άλλους, για την ανάγκη να προστατεύσει  τους ομοεθνείς του, θα μιλήσει για αγώνες επιβίωσης και θα θάψει τα αποστήματα, τους συμβιβασμούς και τις πραγματικές προθέσεις του.

Κι όλοι αυτοί ονομάζονται πολιτικοί, δεν έχουν πια τρακ, μηχανοποιημένες οι αντιδράσεις τους, κατασκευάζουν αδιέξοδα, παιχνίδια με σημαδεμένες τράπουλες,  δίνουν πάντα το σωστό κλειδί με το σωστό χαμόγελο κι αν έχουν απομείνει κάποιες άμυνες μασκαρεύονται σε πανοπλία και στο τέλος θωράκιση, θάνατος...                                                                                                                                Κόντρα σε κάθε προκάτ αρτηριοσκλήρωση, ένα παιδί…. Η επιβίωση δεν είναι ζωή, είναι η πίσσα της, το κατακάθι της, το περίττωμά της, το σκατό της διάβολε!                                                        

Πώς να μιλήσεις σ ένα παιδί για το καλουπωμένο όνειρο, το όνειρο μέσα στις λάσπες και στην πείνα, στην εξαθλίωση και στο φόβο.  Έλα εδώ μικρό ποντικάκι, μη φοβάσαι. Δε με νοιάζει το χρώμα σου, η θρησκεία σου, πως λένε την πατρίδα σου. Εγώ αγαπώ την ψίχα σου, τα αθώα σου μάτια, που κουβαλούν την ελπίδα του κόσμου. Κάθε παιδί που ξυπνάει με όνειρα κουβαλάει τις ελπίδες όλων μας. Αισθάνεσαι γδαρμένο ποντικάκι; Έτσι νομίζεις; Όχι, μικρό μου, δεν είσαι. Μόνο μια ρυτίδα υπάρχει στο προσωπάκι σου που δεν θα έπρεπε να είναι εκεί. Εγώ όμως  λατρεύω τις ρυτίδες σου όταν μάλιστα εσύ ίσως χαράξεις εκρήξεις ανυποψίαστες σ’ αυτούς τους ανθρώπους που σου τις προκάλεσαν. Όχι με βία όπως εκείνοι, αλλά με το μικρό αυτό δάκρυ που έτρεξε από τα ματάκια σου όταν άφησες το σπίτι σου, τα παιχνίδια σου, τους φίλους σου στη ρημαγμένη πατρίδα σου.                                                                                                  

Το φοβάται το παιδί αυτός ο άνθρωπος που το όνομά του είναι  πολιτικός. Χρόνια τώρα δουλεύει εκείνο το προσωπείο, το προσέχει, το φροντίζει, το νιώθει πια σαν πρόσωπο. Μια μάσκα από σοβά. Κι οι σοβάδες πέφτουν με τους σεισμούς κι όταν δεν πέφτουν ρηγματώνονται θλιβερά σαν ένας ξεφλουδισμένος τοίχος.

Μπορεί να δώσει κάτι σ αυτό το παιδί με το σωστό χαμόγελο;   Μπορεί… Μόνο ένας ποιητής θα έβλεπε πως είναι γκριμάτσα. Αλλά οι ποιητές δεν βλέπουν καλά. Είναι μύωπες. Τι άλλο από μυωπία της πραγματικότητας είναι η ποίηση;                                                                                     

Παιδί  σου πετάνε το γάντι. Πιάσε το, γιατί μόνο εσύ μπορείς, μόνο εσύ μπορείς να δώσεις μια φιγούρα από χώμα και πάθος, νερό και πίστη και με μεγάλη φωτιά για να πάψεις να κρυώνεις, μόνο εσύ μπορείς να φτιάξεις μια χάρτινη βαρκούλα που μπορεί να μη χωράει εσένα αλλά χωράει τα όνειρα όλων μας.  Γι αυτό μπορείς να ονειρεύεσαι παιδί, ακόμα και γυμνό στο χιόνι ψάχνοντας μια σημαία να στεγάσει τη γύμνια σου, ένα χέρι να πιάσει το δικό σου και να σε ταξιδέψει σε πόλεις φωτεινές με ανθισμένες πασχαλιές.                                                                  

Ποιος θα ποντάρει στον μοναδικό ουρανό σου παιδί; Ποιος θα σου κλείσει το μάτι;                      

Πες τους να πάψουν να επιμένουν πως η δαχτυλήθρα είναι δεξαμενή.

 


Κωστής Μακρής, συγγραφέας: Τι δεν είδε αυτό το κορίτσι 

Το κορίτσι στη φωτογραφία είναι ένας θηλυκός άνθρωπος που τα μάτια του είναι πολύ σκούρα και έχουν γύρω ένα παράξενο γαλανό. Δείχνει μια ζωγραφιά που εικάζω ότι την έχει κάνει η ίδια. Βλέπω μια Ελληνική σημαία, τα γράμματα UN που σημαίνουν (μάλλον) United Nations δηλαδή Ηνωμένα Έθνη κι όχι Ενωμένα Έθνη και κάποιος ενήλικος άντρας κρατάει κι αυτός το χαρτί με τη ζωγραφιά σαν να φοβάται (ο ενήλικος άντρας) ότι το μικρό κορίτσι, αυτή η ανήλικη άνθρωπος, δεν μπορεί να κρατήσει μόνη της τη ζωγραφιά ενώ είναι σαφές από τα συνδηλούμενα ότι είναι αποφασισμένη να κρατήσει στα χέρια της την ελπίδα της ότι θα μπορεί να ζωγραφίζει ό,τι θέλει και δεν θα χρειάζεται να εικονογραφεί την οικογενειακή της και εθνική της δυστυχία και φρίκη με σκηνές με ανθρωπάκια καφέ που συνωστίζονται, με κανόνια και τανκς (τι αστείο! Η λέξη τανκς προέρχεται από τις Αγγλικές λέξεις «water tanks» δηλαδή δεξαμενές νερού για να καμουφλάρουν την αληθινή χρήση των τανκς ως πολεμικών μηχανών, κλείνει η παρένθεση) κι έναν ουρανό με κίτρινο και γαλάζιο. Η μικρή άνθρωπος δείχνει μια θλίψη ελαφρά χαμογελαστή και αρκετά καμαρωτή γιατί πάντα τα παιδιά καμαρώνουν όταν έχουν γλιτώσει από τον θάνατο και είναι ζωντανά. Τα πνιγμένα και βομβαρδισμένα παιδιά δεν καμαρώνουν, δεν χαμογελάνε και δεν μπορούν να καμαρώνουν για κάτι που έχουν φτιάξει κάτι με τα χέρια τους που οι μεγάλοι το θεωρούν αξιοσημείωτο ή και θαυμαστό γιατί έχουν χάσει κάθε ευκαιρία να φτιάξουν κάτι με τα χέρια τους. Είμαι σίγουρος ότι αν ρωτούσα το κορίτσι «Ποιος το έκανε αυτό» δείχνοντας τη ζωγραφιά, θα μου απαντούσε «Εγώ». Αγνοώντας την απάντηση του Πικάσο, όταν ρωτήθηκε από έναν Γερμανό «ποιος έκανε την Γκουέρνικα» (εννοώντας τον γνωστό πίνακα), που ήταν «Εσείς» (εννοώντας τον βομβαρδισμό της πόλης Γκουέρνικα ή Γκερνίκα). Το πιο θαυμαστό (με την έννοια του παράξενου) για μένα είναι αυτό που κάνει ότι δεν είδε το κορίτσι με αυτά τα τόσο διεισδυτικά μάτια: την ντροπή μου. Περιμένατε να πω την ντροπή της ανθρωπότητας; Α, πολλά ζητάτε. Μόνο για μένα μπορώ να μιλάω με σχετική βεβαιότητα

Γεωργια Σιδερη κλινικός ψυχολόγος: Ο ήλιος είναι στο βάθος αλλά είναι εμπόδιο τα βουνά

Ψυχές εγκλωβισμένες σε σώματα εγκλωβισμένα και οργανισμούς σωματικούς και ψυχικούς που πονάνε! Τι χειρότερο! Αυτο απεικονίζει η ζωγραφική  της μικρούλας!

Ο ήλιος είναι στο βάθος αλλά είναι εμπόδιο τα βουνά !!! Μικρή μου από τώρα ένιωσες ότι το εμπόδιο στη ζωή σου θα είναι αυτά τα βουνά οπότε συναντιέσαι με τη ρημά δα τη ζωή.....εμείς είμαστε μαζί σου... Οι κοινοί θνητοί...σ’ αγαπάμε...

 

                              Ναταλί Καπατσούλια, εικονογράφος παιδικών βιβλίων:

        Τα μάτια του κοριτσιού λένε: «θέλω να ζήσω...» Ή ζωγραφιά λέει: « ...και δε με αφήνουν»

Πέγκυ Φούρκα, συγγραφέας, εικονογράφος παιδικής λογοτεχνίας: Αυτό το κορίτσι στην Ειδομένη βούτηξε κυριολεκτικά τα χρώματα στη ψυχή του και ζωγράφισε όσα θέλει να πει...όσα βιώνει και όσα ονειρεύεται..

«Μαμά, όλα αυτά τα παιδάκια γιατί είναι στις λάσπες; Θα μπορούσαμε κι εμείς να το πάθουμε αυτό; Να χάσουμε το σπίτι μας;». Ο μικρός μου γιός ,Γιώργος 5,5 ετών ,μου έκανε αυτή την ερώτηση .Κι αν εγώ κομπιάζω και προβληματίζομαι για τη σωστή απάντηση που πρέπει να δώσω ,για τις εικόνες που πρέπει ή δεν πρέπει να δει το δικό μου παιδί… αναρωτιέμαι: Εκείνες όλες οι μανάδες ,τι απαντούν στα δικά τους παιδιά για τις σκληρές στιγμές που έζησαν ,για την κακουχία και την εξαθλίωση που ακόμη βιώνουν; Τα παιδιά των προσφύγων ,είναι οι πιο τραγικές φιγούρες! Έζησαν τη φρίκη του πολέμου και τώρα αναγκάζονται να ζουν τις απάνθρωπα σκληρές συνθήκες της προσφυγιάς. Στις ζωγραφιές τους αποτυπώνουν τη σκληρή πραγματικότητα...αλλά και την ελπίδα. Η αγάπη που εισπράττουν από τη γενναιοδωρία των Ελλήνων, ανταποδίδεται με την απεικόνιση της Ελληνικής Σημαίας. Η μικρή προσφυγοπούλα στην Ειδομένη, ζωγραφίζει σ’ένα κομμάτι χαρτί, τις εικόνες που έχουν σημαδέψει την καθημερινότητα της: Τα σύνορα παραμένουν κλειστά, οι πρόσφυγες αυξάνονται και μαζί με εκείνους αυξάνονται τα προβλήματα διαβίωσης τους. Άνθρωποι σε σκηνές, άλλοι πεσμένοι στη λάσπη κι άλλοι μπροστά στα σύνορα. Συρματόπλεγμα αδιαπέραστο, στρατιώτης αγέρωχος κάτω από την μεγάλη τέντα ,που γράφει ”UN” Γυρνά το κεφάλι ,στο δράμα που διαδραματίζεται μπροστά του. Τα τείχη της Ευρώπης ερμητικά κλειστά, πίσω από το συρματόπλεγμα πολεμικά οχήματα, μα η Ελπίδα παραμένει «ζωντανή»....Αυτό το κορίτσι στην Ειδομένη βούτηξε κυριολεκτικά τα χρώματα στη ψυχή του και ζωγράφισε όσα θέλει να πει...όσα βιώνει και όσα ονειρεύεται...Και η Ελληνική σημαία κυματίζει ψηλά σε έναν ουρανό που η ανατολή έχει φωτίσει τα όνειρα και τις ελπίδες της μικρής προσφυγοπούλας. Στα χέρια όλων μας είναι ...να μην χαθεί αυτή η ελπίδα. Ας αναλογιστούμε ότι κάποτε ήμασταν κι εμείς πρόσφυγες, ότι θα μπορούσαμε να ξαναέρθουμε στη θέση όλων αυτών των ανθρώπων κι ας ενωθούμε να παρέχουμε όσο των δυνατόν περισσότερη βοήθεια! Τη βοήθεια που θα θέλαμε κι εμείς να μας δώσουν … To γκράφιτι που σχηματίστηκε με πρωτοβουλία των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα» στα όρια της Ειδομένης στέλνει μήνυμα στους Ευρωπαίους: «Αξιοπρέπεια τώρα», ζητούν οι μικροί πρόσφυγες και οφείλουμε να τους ακούσουμε .Κανένας γονιός δεν βάζει το παιδί του στον κίνδυνο της θάλασσας, της κακοκαιρίας και της κακουχίας …μόνο εάν η ξηρά είναι ακόμη πιο επικίνδυνη. Όσοι κατάφεραν να επιβιώσουν και να φτάσουν στη χώρα μας, έχουν ανάγκη από βοήθεια. Και η πιο μικρή προσφορά έχει αξία και μπορεί να κάνει τη διαφορά γιατί ο Έλληνας έχει μεγάλη ψυχή! Ας ενώσουμε τις δυνάμεις μας, για να μη χαθεί η ελπίδα από κανένα παιδί.

Μαρίνα Φραγκεσκίδου, συγγραφέας: Αναζητώντας ξανά, έναν καταγάλανο ουρανό που θα στάζει το φως του ήλιου καθάριο, ως είναι. Ουτοπία

Μια μάζα ανθρώπων που μοιράζονται τον ίδιο πόνο, τον ίδιο φόβο και την ιδία αγωνία για το τώρα τους. Ένα τώρα τόσο αβέβαιο όσο και η ύπαρξη τους! Κυνηγημένοι από σκοτεινές εικόνες, γεμάτες από εκκωφαντικούς ήχους πολυβόλων και Τανκς. Αναζητώντας ξανά, έναν καταγάλανο ουρανό που θα στάζει το φως του ήλιου καθάριο, ως είναι. Ουτοπία. Καταδικασμένοι άνθρωποι, που ούτε να λαχταρήσουν δεν μπορούν το αύριο. Καθώς, μπροστά τους ορθώνεται ένα τείχος για να τους υπενθυμίζει, κάθε στιγμή, πως αυτός ο αναθεματισμένος ουρανός ποτέ δεν θα φωτίσει σαν πρώτα». Από τότε που έγινα μάνα, δυσκολεύομαι να παρακολουθήσω οτιδήποτε αφορά κακοποίηση ή εκμετάλλευση παιδιών. Και τώρα, ζούμε σκηνές που είναι αδύνατον να προσπεράσω. Μικρά παιδιά πνίγονται σε θάλασσες. Δίπλα μας. Σε νερά που αγαπήσαμε. Άνθρωποι ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες, αναζητώντας ενα καλύτερο αύριο. Ακούω διάφορα και πραγματικά εξοργίζομαι! Λες και οι πρόσφυγες ήρθαν σαν αρπακτικά για να αρπάξουν το ψωμί από το χέρι μας. Βοήθεια θέλουν. Να σταθούν στα πόδια τους. Να χτίσουν τη ζωή τους ξανά μέσα από τα συντρίμμια τους. Όχι στη χώρα μας. Αυτή δεν μπορεί ούτε τους δικούς της να θρέψει! Σε άλλες χώρες «ευρωπαϊκές.». Εκεί ελπίζουν για βοήθεια. Κι αντί να τους βοηθήσουμε τι κάνουμε; Κλείνουμε τα σύνορα στην Ευρώπη. Για να διασφαλίσουμε ο καθένας το «ψωμί» μας. Από τα αρπακτικά. Σε μια ενωμένη Ευρώπη που ξέρει να συμπαραστέκεται. Αυτό δεν είναι και το νόημα άλλωστε της Ενωμένης Ευρώπης; Η Αλληλεγγύη, η συμπαράσταση. Σε ένα ψεύτικα πλασμένο κόσμο, ψεύτικα ιδανικά. Ντρέπομαι που είμαι Ευρωπαία. Επιθυμώ να είμαι άπλα άνθρωπος. Και ευτυχώς που υπάρχουν άλλοι τόσοι άνθρωποι που μπορούν και τολμούν να προσφέρουν ότι μπορούν ο καθένας προς τους πρόσφυγες. Σε αυτούς τους ανθρώπους ελπίζω. Για μένα η Ευρώπη πέθανε εδώ και καιρό, μαζί με τους πολιτικούς της.

Λαμπριάνα Κυριακού «αν σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές είναι για να τ΄ακούς καλύτερα, η φρίκη δεν κουβεντιάζεται, είναι αμίλητη και προχωράει»

Χιλιάδες  εγκλωβισμένες ζωές στα παιχνίδια των μεγάλων και άσπλαχνων που κυριεύουν αυτόν τον πλανήτη, πάντα αγνοούν τους λαούς για τα συμφέροντα τους.

 Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Τι νομίζουμε ότι όταν μιλούσαν για   τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν προφητείες μεγάλων ανδρών;  Στη μοιρασιά πάντα διαφωνούσαν, στην μοιρασιά διαφωνούν και σήμερα.  Η Ευρώπη  δημιουργούσε Εθνικά και Οικονομικά προβλήματα στις χώρες μέλη της,  για να μπορεί να τις ελέγχει  με κάθε τρόπο και να τις αποδυναμώνει.  Όπως αντίστοιχα και με την  Ελλάδα και την Κύπρο. Θεωρείς ότι είναι φιλική μαζί μας; Δυστυχώς πάνω στο διχασμό μας πόνταραν, πάνω στον διχασμό μας ποντάρουν και τώρα.  Γι αυτό και μας ζητάνε  όλο και περισσότερα. Είμαστε κι εμείς αδιόρθωτοι.  Ξέρεις  ποιο είναι το ελάττωμα μας σαν λαός και δεν έχουμε εξέλιξη;  Μιλάμε για τα λάθη και τα ψέματα των άλλων από την στιγμή  που στον βούρκο ρίξαμε εμείς οι ίδιοι την χώρα μας. ‘Όπως λέει και ο Αναγνωστάκης,   «Φοβάμαι τους ανθρώπους που με καταλερωμένη την φωλιά τους πασχίζουν τώρα να βρουν λεκέδες στην δική σου»  Μόνο από  αυτό καταλαβαίνεις ότι όπως βαδίζουμε, ούτε σε 10 χρόνια δεν θα έχουμε ανάπτυξη.

Πώς λοιπόν  η Ευρώπη να είναι φιλική με τους πρόσφυγες, αφού στην  πραγματικότητα, συμμετέχει στον πόλεμο με την  Συρία; 

Μπροστά μας εξελίσσεται ακόμα μια γενοκτονία. Δεν έχει σημασία τι εθνικότητας είναι ο κάθε λαός, ούτε σε ποιο θεό πιστεύει. Σκληρό το παζάρι στην Σύνοδο Κορυφής. Ίσως η  Ευρώπη να είναι η πρώτη φορά που είναι ενωμένη και προχωρεί με μια κοινή γραμμή. Βέβαια η  Τουρκία είναι σκληρός διαπραγματευτής, δεν χαρίζεται, ούτε πουλιέται.  Δεν ξέρω αν θα φτάσουν σε κάποια λύση που να εξυπηρετεί όλους μας. Όπως  ανάφερα ξανά,  στα συμφέροντα έρχεται η ρήξη.

Μαραζώνω  που βλέπω τόσα παιδιά να ζουν μέσα σε άθλιες και εξοντωτικές συνθήκες.  Ζούμε να φανταστείς στο 2016!!

Βλέπω ξανά την φωτογραφία…. Εστίασε στα  μάτια της μικρής.  Λένε  πολύ  περισσότερα από την ζωγραφιά της. Σε κοιτάει κατάματα και σου καρφώνει την αλήθεια.   Δεν με νοιάζει που έρχονται προς τα εδώ. Ίσως να είμαστε η μόνη χώρα που τους συμπονάει περισσότερο.  Ο ουρανός του παιδιού είναι  καταγάλανος και ηλιόλουστος. Και  σκέψου πόσο αισιοδοξεί και ελπίζει, αφού ένα μήνα πριν -  μπορεί και βδομάδα -  περνούσε τα βουνά της Τουρκίας και την κρύα θάλασσα του Αιγαίου για να βρει μια γη που να τους αγκαλιάσει, έστω και για λίγο.  Πόλεμος και συρματόπλεγμα στην καρδιά της. Πόσους δικούς της ανθρώπους είδε να πνίγονται, πόσους άλλους να χάνονται.   Κρύβει τις άθλιες συνθήκες ζωής που περνάει,  τονίζει όμως  τις δυο «δυνάμεις»  που πιστεύει ότι θα τους βοηθήσουν. Την Ελλάδα  και τα Ηνωμένα Έθνη.   Όταν ένα παιδί νιώθει ασφάλεια, δεν το νοιάζει αν ζει σε αντίσκηνο ή δεν έχει παιχνίδια. Δεν ξέρει  από τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων. Δεν ξέρει γιατί στην καρδιά του φορτώνεται τόσος  πόνος και στην ψυχή του χαρακώνονται οι πιο βαθιές πληγές.  Αρα ως πιο αναπτυγμένος λαός τι πρέπει να κάνω;

Ακούω πολύ  ασφυκτικά  σχόλια  από τους συμπατριώτες μου,  που μου προκαλούν μεγάλη ανησυχία για το αύριο. Κρατάω όμως την ανθρωπιά του ¨Έλληνα. Αυτού που από το υστέρημα του δίνει χωρίς να σκεφτεί. Αυτού  που έτρεξε να προσφέρει  φάρμακα, τρόφιμα και ρούχα. Μέσα στην  σάρκα μας εν τέλει ακόμα  έχουμε  ψυχή.

Σαν εγγονή πρόσφυγα  από την Σμύρνη, σαν κόρη πρόσφυγα από την  Κύπρο λοιπόν κι εγώ, θα προσπαθήσω να μιλάω όσο περισσότερο μπορώ  για το πρόβλημα αυτό και όχι να το προσπερνάω. Άμα κάνεις μια έρευνα θα καταλάβεις ότι ένα μεγάλο ποσοστό Ελλήνων αδιαφορεί γενικά με όλα τα προβλήματα της χώρας μας  πόσο μάλλον για το προσφυγικό. Ο Σεφέρης έγραψε «αν σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές είναι για να τ΄ακούς καλύτερα, η φρίκη δεν κουβεντιάζεται, είναι αμίλητη και προχωράει». Και επειδή στις μέρες μας δεν μιλάει κανείς με  τα παραμύθια και παραβολές  ας κουβεντιάσουμε με την  φρίκη, μήπως και την αποτάξουμε.

Αλέξης Γούδας, τραγουδοποιός, φιλόλογος:  Με γνώμονα την επόμενη ζωγραφιά της μικρής κοπέλας

Ανέντιμο και σκληρό από τη σημερινή κοινωνία να προσφέρει στα παιδιά της ,τους φορείς της ελευθερίας , της αθωότητας και του μέλλοντος της , τον καμβά της περιχαράκωσης και της απανθρωπιάς . Τώρα όσο ποτέ άλλοτε η Ευρώπη πρέπει να δείξει τα αντανακλαστικά της και τα ιδεώδη της. Ούτε φυσικά ορθώνοντας τείχη ενισχύοντας τις νεοεθνικές δήθεν ρεαλιστικές πολιτικές, ούτε κάνοντας παζάρια και ούτε από την άλλη υποκύπτοντας στο αφελές εγχείρημα μιας ''sine lege'' ασυντόνιστης και εν τέλει αντίστροφων αποτελεσμάτων φιλανθρωπίας .Όλα πάντως με γνώμονα την επόμενη ζωγραφιά της μικρής κοπέλας ...

Χρύσα Ξάνθη, δημοσιογράφος: Η ελπίδα για το άνοιγμα των συνόρων

 

 Στη συγκεκριμένη ζωγραφιά αποκωδικοποιείται ολοφάνερα η περιπέτεια ενός ολόκληρου έθνους, μέσα από τα αθώα μάτια της μικρής προσφυγοπούλας. Εφιαλτικές συνθήκες, απεικονίζονται μέσα από τα συρματοπλέγματα, τις σκηνές και τον εγκλωβισμό χιλιάδων προσφύγων πίσω από τα τείχη της Ευρώπης ενώ παράλληλα αποτυπώνεται η αγωνιά και η ελπίδα για το άνοιγμα των συνόρων!

Όσον αφορά στο προσφυγικό, ελπίζω να επιλυθεί σύντομα με όσο το δυνατόν λιγότερο κόστος για όλους και να δούμε καινούργιες ζωγραφιές παιδιών με χρώματα πιο ζωντανά και πιο χαρούμενα από τον τελικό προορισμό τους

Τατιάνα Σταθακάρου βρεφονηπιοκόμος,  blogger: Πόση ντροπή και πόση θλίψη μπορεί να σου προκαλέσει αυτή η φωτογραφία;

Μια ζωγραφιά που αποτυπώνει τον πόλεμο και κλειστά σύνορα. Δύο παγωμένα και φοβισμένα μάτια μιας μικρής προσφυγοπούλας. Δύο παγωμένα και φοβισμένα μάτια ενός μικρού παιδιού.

Ενός παιδιού που φοβάται, δεν ξέρει τι θα συμβεί αύριο και ψάχνει για γαλήνη.

Πόση ντροπή και πόση θλίψη μπορεί να σου προκαλέσει αυτή η φωτογραφία;

Πόσο λίγοι μπορούμε να φαινόμαστε στα μάτια αυτού του μικρού κοριτσιού;

Και όχι γιατί είμαστε Έλληνες. Γιατί είμαστε άνθρωποι. Και σε αυτό το κόσμο, άνθρωποι, σκοτώνουν ανθρώπους.

Καμία θρησκεία, καμία πατρίδα και καμία φυλή δεν μπορεί μας μάθει πως θα σταθούμε στον συνανθρωπο ,η αλληλεγγύη ανάμεσα μας είναι "ιδανικό". Και εσύ θα ήθελες να σε βοηθήσει κάποιος αλλά δυστυχώς σε αυτό τον κόσμο, άνθρωποι σκοτώνουν ανθρώπους..

Θοδωρής Πανέλης,τραγουδιστής: Τους γυρνάνε την πλάτη  

Βλέποντας την εικόνα του μικρού παιδιού στην Ειδομένη σου έρχονται στο μυαλό λέξεις και συναισθήματα, όπως: σκληρότητα, μοναξιά, απόγνωση, βοήθεια.

Η βίαια αλλαγή στη ζωή αυτών των ανθρώπων και η ανώμαλη προσγείωση τους στη σκληρή πραγματικότητα σε κάνουν να αναθεωρείς για πολλά πράγματα στη ζωή.

Έφυγαν από τη χώρα τους με την ελπίδα να κυνηγήσουν τα όνειρα τους και να κάνουν πράξη τα θέλω τους και έρχονται αντιμέτωποι με μια Ευρώπη που τους γυρνάει την πλάτη.

Είναι σημαντικό το ότι και οι ίδιοι τους γνωρίζουν πόσο δύσκολες στιγμές περνάει και ο λαός μας εδώ στην Ελλάδα και πόσο έχει επηρεαστεί από την οικονομική κρίση, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα τη δική μας στήριξη και βοήθεια που προσφέρουμε στους ίδιους. Από την άλλη αποτυπώνεται ξεκάθαρα στη ζωγραφιά της μικρής προσφυγοπούλας οι προθέσεις των υπολοίπων Ευρωπαίων οι οποίοι κλείνουν ξεκάθαρα την είσοδο και πορεία αυτών των ανθρώπων προς μια άλλη κατεύθυνση, μια άλλη εναλλακτική.

Το μήνυμα που προκύπτει από την κατάσταση που επικρατεί στην Ειδομένη, έχει ξεκάθαρα πολιτικούς αλλά και κοινωνικούς αποδέκτες.

Ο πόλεμος στη Συρία, συνιστά την ρίζα του κακού ως προς την γέννηση και συντήρηση της προσφυγικής τραγωδίας και η παύση των εκεί εχθροπραξιών ίσως εξομάλυνε την κατάσταση και την αύξηση της προσφυγικής ροής.

Από την άλλη ο ρόλος της Τουρκίας και η ευθύνες της απέναντι στο ζήτημα είναι τεράστιες, καθώς δε νοείται να συντηρείται και να ενισχύεται μάλιστα η δράση διακίνησης ανθρώπινων ψυχών με σκοπό την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων.

Η χώρα μας από την άλλη και οι πολίτες της, παρά τα δικά τους τεράστια οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, αντιμετωπίζουν την προσφυγική τραγωδία όπως ταιριάζει στον πολιτισμό και την ιστορία της, έχοντας ζήσει κατά το παρελθόν στο πετσί τους την προσφυγιά. Με πλήρη σεβασμό της αξίας του ανθρώπου, τηρώντας επίσης στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της κατά το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο. 

Ζέφη Αντωνοπούλου, Δημόσιες Σχέσεις & Επικοινωνία: Εγκλωβισμένες χιλιάδες ζωές

Υπάρχουν στιγμές που πολλοί από εμάς αναπολούμε τα παιδικά μας χρόνια και θα θέλαμε να επιστρέψουμε σε αυτά , να γυρίσουμε έστω για λίγο σε εκείνες τις ανέμελες ημέρες. Αλήθεια όταν κοιτάς μια παιδική ζωγραφιά πιστεύεις ότι ένα παιδάκι 5,7,10 χρονών θα έπρεπε να ασχολείται με εκδιωγμούς , πολέμους και να αποτυπώνει το φόβο του μέσα από ένα τρόπο έκφρασης; Να φοβάται κυριολεκτικά το αύριο και να μην ξέρει αν θα τα καταφέρει αυτό και οι γονείς του ;Να βλέπει σύνορα ανάμεσα στους ανθρώπους ;Αλήθεια αυτό το παιδάκι στο μέλλον τι βιώματα θα έχει να θυμάται από τα πιο σημαντικά χρόνια θεμελίωσης του χαρακτήρα του , και τι άνθρωπος θα διαμορφωθεί ώστε να μπορέσει να συμβαδίσει με την κοινωνία ; Ίσως τελικά το μέλλον να είναι αβέβαιο θα ήταν καλό όμως να προσπαθήσουμε να προσφέρουμε όσο περνάει από το χέρι μας σε αυτό το παιδί καλύτερες συνθήκες ζωής. Ας μην είμαστε προκατειλημμένοι απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους ,ας τους βοηθήσουμε όσο είναι το δυνατόν περισσότερο ,ας βάλουμε το λιθαράκι ώστε η διαβίωση τους στη χώρα μας να είναι λίγο καλύτερη.

Ζαχαρίας Λουδάρος, Δημοσιογράφος – Σύμβουλος Επικοινωνίας: Μέρος της ελπίδας κι όχι της αγωνίας

Στη ζωγραφιά βλέπω αγωνία κι ελπίδα. Και είναι σημαντικό για την ελληνική, την ευρωπαϊκή αλλά και την παγκόσμια  ιστορία,  να είμαστε ως χώρα  σε αυτή την παιδική ζωγραφιά, μέρος της ελπίδας κι όχι της αγωνίας.

Ο απλός καθημερινός ελληνικός  λαός, στηριγμένος σε ό,τι έχει απομείνει από την παράδοσή του, δείχνει την ευρυχωρία της καρδιάς του απέναντι στους απόκληρους της τσακισμένης Ανατολής, γνωρίζοντας από τις πηγές του ψυχικού του βάθους πως η αυθεντική και πηγαία ανθρώπινη αλληλεγγύη, γίνεται πάντα ανεξάντλητη πηγή αφθονίας.  Το πώς αυτή η δύναμη των αρχετύπων της παράδοσής μας  μπορεί να μεταφραστεί σε παραγωγική δημιουργία με σύγχρονους όρους, είναι το μεγάλο ζητούμενο για την ελληνική κοινωνία. Δεν είναι κάτι απλό και εύκολο αλλά θα τον βρούμε τον δρόμο,  όσο επιμένουμε να βαδίζουμε υπό το φως του αστερισμού των αξιών μας  και να μην ξεπουλήσουμε την ανθρωπιά μας.  

Ανάστασία Παπαδάκη, δημοσιογράφος: Τα τρία στάδια που κρύβει η ζωγραφιά

Νομιζω πως δειχνει τα τρια σταδια απο τα οποια περνουν οι προσφυγες

Το πρωτο ειναι η βαρβαροτητα του πολεμου. Τα οπλα σκοτωνουν

Αν καταφερουν να ξεφυγουν απο αυτο ταξιδευουν στη θαλασσα. Κι εκει μπορει να χασουν τη ζωη τους ωστοσο συνεχιζουν ρισκαροντας το

Αφου τα καταφερνουν καταληγουν να φτασουν στην ειδομενη. Αν κ απο εκει θα επρεπε να ξεκινα το ονειρο τους πλεον μενει στασιμο κ ελπιδα χανεται οσο περνουν οι μερες

Ομως η ειδονενη αποτελει πλεον τον μεγαλυτερο τοπο συναντησης κ επειδη βρισκονται ξανα πολλοι μαζι ανακτουν το ψυχικο τους σθενος

Άννα Καπέτου, παιδαγωγός: Μια ζωή σε ένα περιορισμένο πλαίσιο

Μία ζωγραφιά όπως βλέπει τον κόσμο γύρω της η μικρή προσφυγοπούλα. Μία πραγματικότητα που κανένα παιδί της ηλικίας της δε θα ‘πρεπε να βιώνει. Στα αθώα της μάτια μόνο σκληρές εικόνες, οι οποίες σε εμάς θυμίζουν μία άλλη εποχή, σκηνές πολέμου και προσφυγιάς που βίωσαν οι πρόγονοί μας για να ζούμε εμείς σήμερα σε συνθήκες πολιτισμένες και αξιοπρεπείς. Ένα μικρό κορίτσι της ηλικίας της, λοιπόν, θα έπρεπε να αντικατοπτρίζει στις ζωγραφιές της όνειρα και φαντασία. Όμως η μοίρα δεν της επιτρέπει να χαρεί τη ζωή μέσα από τα αθώα της μάτια. Ο ήλιος που βρίσκεται στην εικόνα είναι στοιχείο που δείχνει την ελπίδα για μια καλύτερη ζωή, ενώ ο φράχτης αυτός που κόβει τα ελάχιστα όνειρα της. Προβάλλεται μια ζωή σε ένα περιορισμένο πλαίσιο όπου κουμάντο κάνουν κάποιοι που δεν καταλαβαίνει τη γλώσσα που μιλούν και έχουν όπλα που δεν αντιλαμβάνεται τη χρήση τους. Ποιος άραγε θα τη βοηθήσει; Τι πρόκειται να συμβεί αύριο; Αναπάντητα ερωτήματα τόσο για μια παιδική ψυχή όσο και για τους γονείς της που με αγωνία παλεύουν για την επιβίωση.

Το μήνυμα

Χιλιάδες άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη Συρία που βιώνει έναν εφιαλτικό εμφύλιο πόλεμο. Αφήνοντας πίσω τους βομβαρδισμένες πόλεις μάζεψαν ό, τι δύναμη τους απέμεινε και ξεκίνησαν το μακρύ ταξίδι για την Ευρώπη με στόχο μια ειρηνική και ασφαλή ζωή. Μητέρες με τα μωρά στην αγκαλιά αψήφησαν τον κίνδυνο και διέσχισαν το φουρτουνιασμένο Αιγαίο μη έχοντας άλλη επιλογή. Πολλοί δεν τα κατάφεραν. Όσοι επέζησαν και δεν πρόλαβαν να περάσουν τα σύνορα ζουν σε άθλιες συνθήκες. Μεγάλα θύματα τα μικρά παιδιά που οι αθώες τους ψυχές βιώνουν αυτές τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης. Πολλά από αυτά μάλιστα είναι ορφανά ή τελείως μόνα. Αυτό που αναζητούν αυτοί οι άνθρωποι είναι να ανοίξουν τα σύνορα και να περάσουν στην Ευρώπη των ιδανικών, να αποκτήσουν μία νέα πατρίδα όπου θα μπορούν να κάνουν πράξη τα όνειρά τους διεκδικώντας μια καλύτερη και αξιοπρεπή ζωή για αυτούς και τις οικογένειες τους.

Vassilis Thom, σχεδιαστής μόδας: Εικόνες συγκλονιστικά άγριες

Πολλές φορές είναι κάποιες εικόνες, ίσως λίγες στον αριθμό που μπορούν να περιγράψουν και να αποτυπώσουν μια πραγματικότητα πέρα για πέρα αληθινή.

Όλοι μας έχουμε υπάρξει παιδιά και οι περισσότεροι από εμάς που έχουμε κρατήσει στοιχεία από αυτή την τρυφερή περίοδο της ζωής μας, μπορούμε να κατανοήσουμε και να αισθανθούμε, τι θέλει να μας πει μια παιδική ζωγραφιά.

Μόνο λίγοι μαρκοδόροι και ένα λευκό χαρτί είναι τα υλικά για την αποτύπωση και ένας ολόκληρος κόσμος έτοιμος από ένα παιδικό μυαλό και δύο αθώα μάτια, να αποτυπωθεί.

Εικόνες συγκλονιστικά άγριες, όμορφες, αλληλένδετες μεταξύ τους, τόσο που αποτελούν μια πραγματικότητα στα μάτια ενός παιδιού και πόσων άλλων παιδιών. Εικόνες μέσα από χαρούμενα χρώματα αλλά και λυπητερά που με έκαναν να ανατριχιάσω. Μια λευκή κόλλα χαρτί κατάφερε να με ταξιδέψει σε ένα άλλον κόσμο, ο οποίος ήρθε στην πόρτα μας. Θα μείνω όμως σε ένα κομμάτι της ζωγραφιάς, σε εκείνο που δείχνει τον ήλιο να λάμπει. Εύχομαι αυτά τα παιδιά και οι άνθρωποι να συνεχίσουν την πορεία τους και να δουν έναν καθαρό ήλιο, αυτόν που ονειρεύτηκαν.

Ερωδίτη Παπαποστόλου, συγγραφέας, ερασιτέχνης φωτογράφος κι απόφοιτος οικονομικών-μάρκετινγκ: Μια εικόνα, χίλιες λέξεις

Λένε ότι μια εικόνα ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις. Αυτή τη στιγμή, αντικρίζουμε δυο εικόνες εξίσου δυνατές. 2000 λέξεις ξεδιπλώνονται μπροστά στα μάτια μας. 2000 λέξεις που όμως δεν είναι αρκετές για να περιγράψουν δύο αντίθετες έννοιες: τον πόνο των προσφύγων και την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον. Κι επειδή η ελπίδα όπως λένε πεθαίνει τελευταία, είναι αυτή που υπερνικά τον πόνο και τους δίνει δύναμη να συνεχίζουν….

Η μια εικόνα, είναι η μικρή προσφυγοπούλα, που μας κοιτάει δειλά με το αθώο βλέμμα της… Τα μάτια είναι ο καθρέφτης της ψυχής. Μέσα τους λοιπόν καθρεφτίζεται η απορία και ο φόβος του μικρού κοριτσιού για όλα αυτά που τους συμβαίνουν. Μέσα τους καθρεφτίζεται η ανάγκη να δραπετεύσει από αυτή την πραγματικότητα και να γίνει μία από τους χιλιάδες πρόσφυγες που εικονίζονται στη ζωγραφιά της, γιατί εκεί το μέλλον παρουσιάζεται καλύτερο.

Η δεύτερη εικόνα λοιπόν, είναι η ζωγραφιά της μικρής προσφυγοπούλας. Παρουσιάζει τον κόσμο όπως θα ήθελε εκείνη να τον βλέπει. Όλοι οι πρόσφυγες ενωμένοι περιμένουν την ελπίδα. Περιμένουν έναν ηγέτη να τους συντονίσει και να τους οδηγήσει μακριά από αυτό το μαρτύριο. Να μπουν μέσα στη μεγάλη, μαγική του σκηνή, να μεταφερθούν σε έναν άλλο, καλύτερο κόσμο, και να ζήσουν μια ζωή αληθινή.

Το δικό μου μήνυμα λοιπόν για το προσφυγικό, είναι να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε όλοι, όπως σκέφτονται τα παιδιά. Τόσο αθώα, τόσο απλά. Χωρίς συμφέροντα, οικονομικά και μη. Χωρίς τοίχους, χωρίς εμπόδια. Να τους πάρουμε από το χέρι και να τους οδηγήσουμε στη δική τους γη της επαγγελίας. Για να ζήσουν αυτοί καλά, κι εμείς, ήρεμοι πλέον μέσα μας, καλύτερα…

Μήτσιος Π. Ιωάννης, Φυσικός-Ηλεκτρονικός/Ραδιοηλεκτρολόγος, Προγραμματιστής, Συγγραφέας: το ελληνικό καραβάκι της ζωγραφιάς μοιάζει και με λυχναράκι από την ανάποδη, το οποίο κρατά άσβεστη την κόκκινη φλόγα της ελπίδας

Η ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο με καράβι την Ελλάδα, σ’ ένα φόντο Αιγαιοπελαγίτικου ηλιοβασιλέματος. Η φυγή χιλιάδων ψυχών από τις μηχανές του πολέμου, για μια θέση στην «Ενωμένη Ευρώπη». Ερχόμενοι με τα πόδια. Περιμένοντας έξω από τις κλειστές της πόρτες και τα συρματοπλέγματα να εμποδίζουν τα καμιόνια. Με τον συνοριοφύλακα να κρατά τα πλήθη μακριά (αν και είναι μόνο ένας) και τους νεκρούς να στοιβάζονται προσπαθώντας να επιτύχουν. Γύρω-γύρω όλοι προσπαθούν να επιβιώσουν και στη μέση τα Ηνωμένα Έθνη εθελοτυφλούν. Για το προσφυγικό ζήτημα έχουν γίνει πολλές αναλύσεις και αδιαμφισβήτητα είναι ένα πολυδιάστατο ζήτημα.
Οι «γνήσιοι» πρόσφυγες μέσα στη θάλασσα του μεταναστευτικού κινήματος είναι εκείνοι που υποφέρουν πιο πολύ και που αποτελούν τα θύματα της εκμετάλλευσης. Και περισσότερο τα παιδιά που τα χρησιμοποιούν εν αγνοία τους για να περάσουν τα μηνύματα που θέλουν οι «ισχυροί της Ευρώπης». Όπως και στη φωτογραφία. Σύριοι πρόσφυγες που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο, λοιποί λαθρομετανάστες που εκμεταλλεύονται το μεταναστευτικό κύμα (μαχαιρώματα για το ποιος θα φορτίσει πρώτος το κινητό του, είμαστε σοβαροί;), τζιχαντιστές και τούρκοι παρατηρητές είναι τα όσα ακούμε. Αναλόγως με το τι θέλει να κρατήσει ο καθένας, επιλέγει και το στρατόπεδό του, παίρνοντας και την κατάλληλη ταμπέλα που τον χαρακτηρίζει, σύμφωνα με τους υπόλοιπους που θεωρούνται «πιο σωστοί».
Όλοι έχουν τα δίκια τους, αλλά στο αλαλούμ και τη βαβούρα προσπαθεί να κερδίσει ο πιο φωνακλάς με τα περισσότερα νεύρα και τη μεγαλύτερη γλώσσα, ο οποίος στηρίζει την ορθότητά του κατηγορώντας τις κοινωνικές ομάδες όπου εντάσσεται ο άλλος με το να επισημαίνει τα ελαττώματα και τα σφάλματα του παρελθόντος. Με το τώρα τι γίνεται, όμως; Τίποτα! Κι εμείς οι υπόλοιποι παίρνουμε θέση και διαιωνίζουμε το πρόβλημα. Δε λύνεται το προσφυγικό με το να μιλάμε και να βριζόμαστε μεταξύ μας γι’ αυτό. Και ούτε μπορούμε από την ασφάλεια του σπιτιού μας να ωρυόμαστε για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν στην Ειδομένη από τη στιγμή που δεν έχουμε πατήσει το πόδι μας ποτέ εκεί. Και από τη άλλη έχουμε και την «πολιτισμένη Ευρώπη», για την οποία η Ελλάδα αποτελεί «ντροπή». Λένε πως είμαστε εκατό χρόνια πίσω και πως πρέπει να εκμοντερνιστούμε. Και πως αν δεν παραμείνουμε ενταγμένοι εκεί, θα έρθει ο μεσαίωνας! Μήπως κάποια «καλόπαιδα» έχουν μπερδέψει τις έννοιες; Η πρόοδος θα έρθει με το να πνίγουμε με μάνικες ανθρώπους σε φουσκωτά και να κρατάμε κλειστά αυτιά σε όσους χρειάζονται βοήθεια; Να βάλουμε κι εμείς την οικονομική κρίση πιο πάνω από την ανθρωπιστική; Φλογοβόλα στα σύνορα, μήπως; Προσωπικά να μου λείπει! Δε θα ήθελα το κλειστό κτήριο της ζωγραφιάς να είχε ελληνική σημαία. Ακόμη κι αν δεν έχουμε τις υποδομές να τους φιλοξενήσουμε, προτιμώ το φιλότιμο μερικών που ανιδιοτελώς θα καθαρίσουν ακόμα και τα περιττώματα από τους ειδικούς χώρους διαβίωσης (επιβίωσης καλύτερα να λέμε), παρά την υποκρισία εκείνων που το παίζουν Μαρία Τερέζα για το θεαθήναι. Και φυσικά οι μαυραγορίτες, που πάντοτε θα χώνουν την ουρά τους οπουδήποτε, δε γίνεται να σβήνουν ό,τι καλό πάει να γίνει ή ήδη γίνεται. Ούτε, όμως, μπορεί να διαιωνιστεί αυτή η κατάσταση της συνεχούς και ανεξέλεγκτης εισροής ανθρώπων για τη διαμόρφωση των γεωπολιτικών εξελίξεων στα Βαλκάνια σύμφωνα με το όραμα του πιο ισχυρού δυνάστη. Τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι πρόσφυγας δε σημαίνει άπορος αναγκαστικά! Είχαν κάποτε τους δικούς τους ρυθμούς και χρησιμοποιούσαν κινητά και τάμπλετ, τα οποία πήραν μαζί τους. Δε θέλουν να ζουν σε σκηνή στη λάσπη και να τους μοιράζουν τα αναγκαία εφ’ όρου ζωής! Μια νέα ζωή χρειάζονται στη δική τους γη της επαγγελίας, την «πολιτισμένη Ευρώπη», για την οποία τόσα τους έχουν πει και άλλα τόσα τους έχουν τάξει, αλλά πλέον τους κλείνουν την πόρτα κατάμουτρα. Τουλάχιστον ξέρουν υποσυνείδητα ότι στην Ελλάδα δε θα τους πειράξει κανείς κατά τη διέλευσή τους ή να τους επιτεθεί στο προσωρινό κατάλυμα! Και μάλλον γι’ αυτό και το ελληνικό καραβάκι της ζωγραφιάς μοιάζει και με λυχναράκι από την ανάποδη, το οποίο κρατά άσβεστη την κόκκινη φλόγα της ελπίδας. Θα κλείσω υπενθυμίζοντας ότι το προσφυγικό έχει πολλαπλές πτυχές και δεν είναι μονοδιάστατο. Υπάρχουν και οι εκμεταλλευτές και οι αλτρουιστές. Δεν μπορείς να ξεχωρίσεις τι είναι σωστό και τι λάθος στην αντιμετώπιση ορισμένων περιστατικών. Ή στον τρόπο τους. Επαφίεται στην καρδιά του καθενός από εμάς εν τέλει για το πώς θα συμπεριφερθεί απέναντι στους χρήζοντες ή μη τη βοήθειά μας.