Βρέθηκε ο νεκρός στην Αμφίπολη- Λατρευόταν ως ήρωας

Εντυπωσιακό τάφο με ξύλινο φέρετρο και σχεδόν ακέραιο σκελετό νεκρού ανακάλυψε η ομάδα ανασκαφής της Κατερίνας Περιστέρη στο όρυγμα στον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη. Μνημείο θνητού στον οποίον αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές

12 Νοε 2014 - 13:25

Την πιο εντυπωσιακή αποκάλυψη επιφύλασσε για το τέλος η ανασκαφή στον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη. Όπως ανακοινώθηκε σήμερα, η ομάδα ανασκαφής της Κατερίνας Περιστέρη έφερε στο φως μεγάλο τάφο με φέρετρο μέσα στο οποίο βρέθηκε αν και διασκορπισμένος εξαιτίας της τυμβωρυχίας σχεδόν ακέραιος ο σκελετός νεκρού.
Όπως ανακοινώθηκε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο τάφος ανήκει σε αφηρωϊσμένο νεκρό, έναν θνητό που, όμως, λατρευόταν όπως οι Άγιοι στον Χριστιανισμό. Το ξύλινο φέρετρο, δε, αναφέρθηκε ότι αποτελεί σύνηθες φαινόμενο. Περισσότερα στοιχεία για το φύλο, την ηλικία και το ύψος του νεκρού θα αποκαλύψει η εξέταση του ανθρωπολογικού υλικού από ειδικούς επιστήμονες, διαδικασία η οποία θα απαιτήσει σημαντικό χρόνο. Σημειώνεται ότι οι τυμβωρύχοι έγδυσαν ταν τάφο από πιθανά κτερίσματα. Η κυρία Περιστέρη, εξάλλου, τόνισε ότι το εντυπωσιακό ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης θα αποκατασταθεί με ακρίβεια εκατοστού.
Σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν, ο μεγάλος τάφος εντοπίστηκε στο όρυγμα του τρίτου θαλάμου σε βάθος 1,60 μέτρα, και είναι κατασκευασμένος από πωρόλιθο.
Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση του υπουργείου Πολιτισμού, αποκαλύφθηκε μεγάλος κιβωτιόσχημος τάφος με διάσπαρτα, σιδερένια και χάλκινα καρφιά, καθώς και οστέινα και γυάλινα διακοσμητικά στοιχεία φερέτρου, μέσα και έξω από τον οποίο εντοπίσθηκαν οστά.

Οι εξωτερικές διαστάσεις του τάφου είναι μήκους 3,23μ., πλάτους 1,56μ. και σωζόμενου ύψους 1 μ. Ωστόσο, βρέθηκαν, κατά την ανασκαφή, ορθοστάτες από την ανωδομή του τάφου, που μας επιτρέπουν να θεωρήσουμε ότι το ύψος του έφτανε τουλάχιστον στο 1,80μ.

Εντός του τάφου δημιουργήθηκε μια επιμήκης βάθυνση πλάτους 0,54μ.και μήκους 2,35μ. Πρόκειται για τη θέση στην οποία τοποθετήθηκε ξύλινο φέρετρο. Επισημαίνεται ότι το συνολικό ύψος του τρίτου θαλάμου από την κορυφή του θόλου έως τον πυθμένα του τάφου είναι 8,90μ.

Όπως αναφέρει το υπουργείο Πολιτισμού, το ταφικό συγκρότημα στον λόφο Καστά είναι ένα δημόσιο έργο, που για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε η μεγαλύτερη ποσότητα μαρμάρου, που έχει ποτέ χρησιμοποιηθεί στη Μακεδονία.
Tα στοιχεία της μοναδικότητας του είναι τα εξής: Τύμβος ύψους 33μ, και επ᾽ αυτού το βάθρο με το υπερμέγεθες λιοντάρι, συνολικού ύψους 15,84. Οι σφίγγες, οι  καρυάτιδες  και το υπέροχο ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης, αλλά και τα μαρμάρινα ζωγραφισμένα επιστύλια, τα οποία, αυτή τη στιγμή, συντηρούνται στο εργαστήριο του Μουσείου Αμφίπολης.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, αυτό το μνημείο αποτελεί μοναδική και πρωτότυπη σύνθεση ποικίλων χαρακτηριστικών. Είναι μια εξαιρετικά ακριβή κατασκευή, το κόστος της οποίας είναι προφανώς απίθανο να είχε αναληφθεί από ιδιώτη.

Πιθανότατα, πρόκειται για μνημείο αφηρωϊσμένου νεκρού, δηλαδή, θνητού στον οποίον αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές από την κοινωνία της εποχής του. Ο νεκρός ήταν εξέχουσα προσωπικότητα, καθώς μόνον έτσι εξηγείται η κατασκευή αυτού του μοναδικού ταφικού συγκροτήματος.

Στις 22 Νοεμβρίου, ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κ. Τασούλας θα δώσει συνέντευξη στο Μουσείο της Αμφίπολης, στη μία το μεσημέρι σχετικά με τα ευρήματα και την επόμενη φάση των εργασιών στο τύμβο Καστά. Στις 29 Νοεμβρίου, ημέρα Σάββατο και ώρα 11.00 θα παρουσιαστούν τα αποτέλεσματα της ανασκαφικής περιόδου στον λόφο Καστά, από την έφορο Αρχαιοτήτων Σερρών Κ. Περιστέρη και τους συνεργάτες της, στην Αθήνα, στο Αμφιθέατρο του Υπουργείου Πολιτισμού.


Προκειμένου να δρομολογηθούν οι εργασίες αποκατάστασης του μνημείου, μελετώνται συστηματικά τα διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη, τα οποία έχουν ταυτιστεί και αποδοθεί στον περίβολο. Πρόκειται για 500 περίπου μαρμάρινα μέλη, που βρίσκονται στην γύρω περιοχή, εκεί όπου σήμερα είναι τοποθετημένο το λιοντάρι, ενώ καθώς αποσύρθηκαν, προ ολίγων ημερών, τα νερά της λίμνης Κερκίνης, αποκαλύφθηκαν περισσότερα από εκατό μέλη του περιβόλου, όπως γείσα, ορθοστάτες και στέψεις. Είχαν μεταφερθεί το 1936 από την Ούλεν, η οποία είχε αναλάβει την κατασκευή του φράγματος της Κερκίνης. Βρέθηκαν σε απόσταση 40 χλμ μακριά από τον τύμβο Καστά.
Στο πλαίσιο των αρχαιολογικών ερευνών στον τύμβο έγινε έλεγχος και δειγματοληψία των ιζημάτων, εσωτερικά και εξωτερικά του τάφου, όπως και γεωτρητικός έλεγχος του υπεδάφους του, ώστε να διαπιστωθεί το γεωλογικό υπόβαθρο. Τα ιζήματα αποτελούνται από εναλλαγές άμμου και μάργας, λιμναίας προέλευσης.
Για τις επόμενες ημέρες προβλέπεται η ολοκλήρωση του κοσκινίσματος των χωμάτων, η ολοκλήρωση των υποστυλωτικών εργασιών και η συνέχιση των εργασιών συντήρησης στο μνημείο , αλλά και των ευρημάτων στο εργαστήριο του Μουσείου της Αμφίπολης. Ιδαίτερη έμφαση δίνεται στη συντήρηση των τμημάτων του ελλείποντος μέρους του ψηφιδωτού.
Γεωφυσικές διασκοπίσεις

Η γεωφυσική διασκόπιση θα γίνει από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ειδικότερα από το εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής, το οποίο διευθύνεται από τον καθηγητή Γρηγόρη Τσόκα, μετά από πρόταση του πρυτάνεως καθηγητή Περικλή Μήτκα. Σημειώνεται ότι το ΑΠΘ έθεσε στη διάθεση του Υπουργείου Πολιτισμού όχι μόνον την τεχνογνωσία του αλλά και πόρους του Πανεπιστημίου.

Για την διερεύνηση του Τύμβου Καστά θα χρησιμοποιηθεί, κυρίως, η μέθοδος της ηλεκτρικής τομογραφίας, στην ανάπτυξη της οποίας έχει συμβάλλει καθοριστικά το συγκεκριμένο εργαστήριο. Η μέθοδος συνίσταται στην ηλεκτρική απεικόνιση του υπεδάφους, παρόμοια με την ιατρική τομογραφία. Εχει δε αποδώσει σε εξερεύνηση άλλων τύμβων- πχ. Απολλωνία, Κιλκίς, Βεργίνα, Αργολιδα κ.α) Αποτελέσματα από την διερεύνηση του τύμβου Καστά σε επόμενη ενημέρωση.